Als voorzitter van de GEES holde professor Erika Vlieghe (49) de voorbije maanden van de ene tv-studio naar de andere vergadering. Vandaag snakt ze naar vakantie, samen met haar partner en 2 zonen. “Ik heb nu echt wel mentale rust nodig”, zegt ze.
Met vergrootglas bekeken
“Voor corona kwam ik al eens op tv”, vertelt Erika Vlieghe, arts in het UZA en docent aan de Universiteit Antwerpen en het Tropisch Instituut. “Maar toen ik de GEES (de expertengroep die de exit uit de coronacrisis uitstippelde) ging leiden, was dat toch van een andere orde.”
“De maatschappelijke verwachtingen waren – en zijn – ook hoog, waardoor ik plots in alle schijnwerpers stond. Ik kreeg de verantwoordelijkheid over 11 miljoen Belgen. Best stresserend. Alles wat ik doe en zeg, wordt met een vergrootglas bekeken en ik word regelmatig op straat aangesproken.”
Goed bezig, mevrouw Vlieghe!
Dat levert leuke, maar ook minder prettige momenten op. “Ik krijg veel mails en er zitten weleens berichten tussen van mensen die droevig of kwaad zijn. Ik heb zelfs 1 bericht gehad waarin iemand mijn familie bedreigde. Dat is een strafbaar feit, dus ga ik een klacht indienen. Er is ook een vaste groep mensen die mij contacteert, omdat ze vinden dat mijn kleren lelijk zijn. Zulke reacties leg ik makkelijk naast mij neer”, lacht Vlieghe.
“Toen ik voorzitter van de GEES werd, waarschuwde de CEO van het ziekenhuis mij: ‘Nu ga je een dik vel moeten hebben.’ Dat héb ik helemaal niet. De 1ste weken vond ik de druk ontzettend zwaar, maar je groeit daarin.”
“Gelukkig zijn de meeste reacties wél positief. Als ik aan de supermarkt stond te wachten, staken mensen soms hun duim op: ‘Goed bezig, mevrouw Vlieghe!’ (lacht) Of ik kreeg bloemen en kaartjes van onbekende mensen, zoals een 86-jarige dame die schreef dat ze trots op mij was en dat ze netjes alle voorschriften volgde. Die golf van steun heeft mij getroffen.”
Nood aan onbezorgdheid
Niemand ging met plezier in lockdown, ook zij niet, geeft Erika Vlieghe toe. “Voor sommigen is het een periode van bezinning en rust geweest, voor mij absoluut niet. Ik zag beroepshalve nog veel mensen, dus ik ben minder in mijn kot moeten blijven. Dat neemt niet weg dat ik de epidemie ook echt beu ben. Zoals velen heb ik nood aan mentale rust, aan onbezorgdheid en een dag niks doen.”
“Ik ben een gescheiden mama en mijn ex-man en ik voeden onze 2 zonen op in co-ouderschap. Ik zag mijn kinderen en mijn nieuwe partner de voorbije maanden bijna dagelijks, dus wat dat betreft kan ik niet klagen.”
Geduldige kinderen
Maar ze beseft wel dat de kwaliteit van ‘elkaar zien’ niet altijd optimaal was. “Zo was ik er niet altijd met mijn gedachten bij. Aan tafel zat ik vaak met mijn hoofd bij het volgende agendapunt in plaats van naar mijn kinderen te luisteren. Ik moest ook vaak tegen mijn zonen zeggen: ‘Eet alvast bij papa, ik moet nog naar dat programma of die vergadering.’”
“Ze zijn 15 en 17, en ze zijn veel gewend van mij. Het zijn geduldige kinderen. Ze krijgen van hun vrienden weleens fijne commentaar op mijn tv-optredens. Dan zijn ze trots, maar tegelijkertijd voelen ze dat hun thuis niet is zoals anders. Het zal goed zijn als we weer meer tijd voor elkaar krijgen.”
Lastminute kamperen
“Ik hoop dat ik snel mijn job als arts weer kan opnemen en patiënten kan zien, want dat heb ik gemist”, weet Vlieghe. “Maar ik ga ook proberen om vakantie te nemen. We hebben plannen gemaakt voor de zomer, ook al weten we niet precies hoe onze reis eruit zal zien. Maar we wilden een soort vooruitzicht.”
“Ik boek sowieso nooit een reis vooraf. Wij zijn kampeerders en lastminute-beslissers. Maar dat komt wel goed. Het plezier bestaat er nu uit om in deze benarde omstandigheden iets te zoeken waar we ons allemaal in vinden. Als ik in het gezelschap van mijn gezin van de natuur kan genieten en ‘s avonds op een terras iets kan gaan eten, ben ik al de gelukkigste mens ter wereld.”
Crisisbeleid moet anders
Hoe ziet Erika Vlieghe de toekomst? Keren we wel ooit terug naar het ‘normale’ leven? “Het is moeilijk om te zeggen of de wereld voorgoed veranderd is. De crisis is nog niet gedaan hé. We zijn volop bezig met het virus onder controle te krijgen”, weet ze.
“De gevolgen op lange termijn zullen we later merken, net zoals bij 9/11 indertijd. De schade is alleszins ongezien, zowel economisch als mentaal. Het sociale weefsel dat onze maatschappij recht houdt, kwam enorm onder druk te staan.”
“Als er 1 ding anders moet in de toekomst, dan is het wel het crisisbeleid in dit land. Er ontbrak een kapitein op het schip, daardoor liep er heel wat fout. Daar moeten we lessen uit trekken.”
Wie is Erika Vlieghe?
Diensthoofd infectieziekten en tropische geneeskunde aan het UZ Antwerpen.
Professor aan de Universiteit Antwerpen, waar ze deel uitmaakt van het Instituut voor Globale Gezondheid.
Nationaal ebolacoördinator sinds 2014.
Bepaalde als voorzitter van de expertengroep GEES mee de exitstrategie tijdens de coronacrisis.