Sanne De Beukelaer is (plus)mama, leerkracht en lesgever verbindende communicatie. Ze communiceert dus intens, dagelijks. ‘In verbinding treden met anderen’, op een bewuste en positieve manier communiceren, kan heel wat misverstanden voorkomen. Het helpt je om sterker in je schoenen te staan. Naar anderen toe, maar ook voor jezelf.
Kwetsbaar opstellen
Sanne: “Als leerlingen aan het lachen zijn, ga ik er soms automatisch van uit dat ze mij uitlachen of het niet interessant genoeg vinden. Als je daarop voortbouwt, ontstaat er spanning. Ik ga het gesprek aan en zeg eerlijk dat ik mij onzeker voel. In 90 % van de gevallen is de reactie dat het helemaal niet over mij gaat.
Zulke situaties komen vaak voor, in gesprekken met je partner, vrienden of op het werk. We durven die vraag vaak niet te stellen, want wat als het antwoord toch ja is? Het is niet makkelijk om je kwetsbaar op te stellen, maar het loont bijna altijd. Zo creëer je verbinding.”
Veronderstelling is de moeder van alle fouten
“In het Engels zeggen ze “assumption is the mother of all fuck ups”. Vertaald is dat “veronderstelling is de moeder van alle fouten”. We gaan er soms ten onrechte van uit dat we weten wat de andere persoon bedoelt of denkt. We leiden zelf gedrag af en vullen het in, wat tot discussies kan leiden.
Toen mijn vriend en zijn zoontje (toen 3 jaar oud) voor het eerst bij mijn ouders kwamen, werden we onthaald met eten en drinken. Alles verliep goed en gezellig, maar natuurlijk was er veel eten over. Mijn mama had al heel wat ingepakt om mee te nemen naar huis. Ze wilde de kaas net afruimen toen het zoontje van mijn vriend – ondertussen mijn pluszoon – zei: “nee, ik wil dat”. Mijn mama zei dat ze een stukje zou meegeven, want ze wilden er zelf ook nog wat van en er stond al veel klaar om mee te nemen. Zijn reactie bleef “nee, ik wil dat”.
Na een tijd werd duidelijk dat hij eigenlijk wilde helpen om de kaas in de koelkast te zetten. Een schattig misverstand, maar onze veronderstelling zorgt ervoor dat we dingen zelf invullen en er zo miscommunicatie ontstaat.”
Willen is de basis
“De grondvoorwaarde voor verbindende communicatie was in bovenstaand voorbeeld wel aanwezig: de wil om elkaar te begrijpen en om samen ergens te komen. Als dat er is, kan je tot een oplossing komen. Het is niet omdat de andere niet verbindend kan communiceren, dat het niet lukt. Zelfs met een kind – dat uit zichzelf niet verbindend kan communiceren – kan je jezelf op een verbindende wijze uitdrukken, door te luisteren en naar een oplossing te zoeken.
Verbindende communicatie kan op elk niveau, met iedereen en op elk gebied toegepast worden. Niet elke partij hoeft dus een cursus verbindende communicatie gevolgd te hebben. De wil om elkaar te begrijpen is meestal wel aanwezig. De kunde en wil om op een andere manier te communiceren dan weer niet.
Creëer ruimte voor jezelf
“Mijn schoonvader deed onlangs op een druk moment een uitleg, terwijl ik met andere dingen bezig was. Ik heb hem gezegd dat ik geen ruimte had om te luisteren, met de vraag om dit gesprek op een ander moment te voeren. Dat klinkt grof, maar je moet leren om die ruimte voor jezelf te maken. De meeste mensen die zoiets te horen krijgen, vinden het ook helemaal niet zo erg. Je gesprekspartner zal zich gehoord voelen. Als je maar met een half oor luistert, hebben ze er minder aan.
Het eerste wat je doet bij verbindend communiceren, is de vraag stellen of de andere persoon tijd en ruimte heeft om naar jou te luisteren. Vroeger – in de tijd van de vaste telefoons – hielden we meer rekening met tijdstippen en beschikbaarheid. Je belde bijvoorbeeld niet tijdens het eten of ’s avonds. Of je stelde de vraag of het wel uitkwam. Door de technologie en het altijd bereikbaar zijn, zijn we dat wat verleerd. Als je met iets bezig bent en het past niet, ben je geïrriteerd. Dat is geen goede basis om een gesprek te starten.”
Inzicht in jezelf
“Verbindend communiceren doe je niet alleen met anderen. Het geeft je inzicht in je eigen reacties op situaties of personen. Waarom ben je de ene dag sneller geïrriteerd, waarom haalt die ene persoon sneller het bloed onder je nagels vandaan dan iemand anders, waarom word je in bepaalde situaties snel boos of verdrietig …? Die triggers leren kennen, helpt je om jezelf te leren kennen en met jezelf in verbinding te komen. Je reactie zegt iets over wat je nodig hebt in het leven of in die situatie.”
Iedereen kan het
“Het is niet makkelijk om verbindend te communiceren, maar met enkele laagdrempelige inzichten kom je al ver. De training is toegankelijk en begrijpelijk voor iedereen die beter in contact wil treden met anderen en zichzelf. De cursus bestaat uit behapbare theorie. Daarnaast doen we veel oefeningen, die aangegeven worden vanuit de groep. Je leert écht luisteren. Niet luisteren en ondertussen nadenken over zaken als “wat moet ik nu zeggen?”, “kom ik wel goed over?” …
Eén van de ezelsbruggetjes die we daarbij gebruiken is ‘LSD’: luisteren, samenvatten en doorvragen. Klinkt simpel, maar als je het samenvat in dergelijke trucjes, gebruik je het sneller in het dagelijks leven.”