Seks iets voor jonge mensen alleen? Fout! Gerontoloog Els Messelis ontkracht de mythe: “We worden geen andere mensen naarmate we ouder worden. Ik geloof in de continuïteitstheorie. Als iemand vroeger interesse had in seks, dan blijft dat. En omgekeerd.”
Geriater? Gerontoloog?
Oud worden is een wetenschap. Die heeft zich opgesplitst in 2 domeinen: de geriatrie en de gerontologie. De geriater buigt zich over de fysieke aandoeningen die gepaard gaan met ouder worden. De gerontoloog bestudeert vooral de psychosociale noden en behoeften van (kwetsbare) ouderen.
Els: "Ik ben gerontoloog. Ik leg mij toe op het welbevinden, de motivatie en het cognitief en sociaal functioneren van ouderen. Hoe zorgen we ervoor dat ouderen, zorgbehoevend of niet, nog goesting hebben en gemotiveerd blijven om dingen te doen met hun leven? Een goed sociaal netwerk en langdurige vriendschappen zijn daarbij heel belangrijk.”
Allemaal seksuele wezens
Els haalde meermaals het nieuws met haar onderzoek naar seksualiteit en intimiteit bij ouderen. “Een delicaat onderwerp, waar nog altijd een taboe op rust. Oudere generaties hebben nog altijd moeite om erover te praten. Ze zijn opgegroeid met het beeld van de aseksuele senior. Seks diende enkel voor de voortplanting. Eens de menopauze voorbij, was ook het seksleven voorbij.
“Maar we zijn allemaal seksuele wezens”, gaat Els verder. “Relaties en seks horen nu eenmaal bij het leven, zelfs tot op hoge leeftijd. Gek genoeg slaat de slinger vandaag door naar de andere kant: elke oudere hoort een fantastisch seksleven te hebben. Ja, dat is nu ook niet echt realistisch.”
Praten over seks
Els haalde alles uit de kast om seksualiteit bij ouderen bespreekbaar te maken. Zo ontwikkelde ze een ‘sekskoffer’. Behalve boeken en films als ‘Achter de wolken’ met Chris Lomme en Jo De Meyere, over een nieuwe relatie op latere leeftijd, zitten daarin ook seksspeeltjes voor ouderen. “Dan wordt er meestal veel gelachen en komen de tongen los. Als de mensen zich op hun gemak voelen, komen de gesprekken wel op gang.”
Els gebruikt de koffer altijd in combinatie met een vorming. Zij gaat in haar vormingen nog een stap verder en wil ook genderidentiteit en seksuele diversiteit in de ouderenzorg bespreken. “Omdat we zien dat daar nog een groot taboe op rust. Ik wil meer tolerantie vragen. Heel wat hulp- en zorgverleners maar ook senioren spreken best wel discriminerende taal als het gaat over pakweg homoseksualiteit.”