Ieder van ons slikte al eens een pilletje. Maar doen we dat wel juist? Bepaalde medicijnen werken anders als je ze samen slikt. Sommige geneesmiddelen neem je op een nuchtere maag, andere na of met het eten. En met welke voeding gaat bepaalde medicatie niet samen? 1 ding is duidelijk: medicijnen slik je niet zomaar.
1. FEIT: pillen neem je met een glas water
Een tablet of capsule neem je het best in met een groot glas water. Met water blijven medicijnen niet plakken in je slokdarm. En water zorgt ervoor dat de werkzame stoffen in de medicatie sneller vrijkomen. Volg altijd strikt de instructies van je dokter of apotheker.
Slik antibiotica en sommige andere geneesmiddelen (vraag even na bij de dokter of apotheker) niet met melk. Door het hoge calciumgehalte in melk worden werkzame stoffen soms niet opgenomen, maar naar buiten gewerkt zonder dat ze effect hebben. Zo verstoren ook andere zuivelproducten, zoals kaas, yoghurt ... de werking van geneesmiddelen, vooral bij sommige antibiotica.
“Slik medicatie niet met melk, want werkzame stoffen worden soms niet opgenomen”
Neem geen medicijnen met alcohol. Probeer koffie, thee of frisdrank te vermijden. Ook die dranken kunnen de werking van je medicatie negatief beïnvloeden. Al is dit niet het geval bij alle medicatie. Soms kan cola bijvoorbeeld net wel aangewezen zijn.
2. FEIT EN FABEL: pillen neem je altijd op een vast tijdstip
Medicijnen neem je op de voorgeschreven tijdstippen. 1 keer per dag wil zeggen altijd op hetzelfde tijdstip – 1 of 2 uur verschil mag wel. 2 keer per dag betekent dat je de pillen om de 12 uur inneemt. 3 keer per dag betekent elke ochtend, middag en avond (voor het slapengaan).
Bepaalde geneesmiddelen kunnen belastend zijn voor je maag, dus die neem je het best tijdens/na de maaltijd. Andere werken beter als je ze los van de maaltijden inneemt.
Normaal geeft je dokter of de apotheker aan wanneer je je medicatie het best slikt. Of je kan het zelf navragen. Lees ook altijd de bijsluiter. Per ongeluk een dosis gemist? Neem de volgende keer geen dubbele dosis! Lees de bijsluiter of vraag je apotheker of huisarts om advies.
3. FEIT: pompelmoes en bepaalde geneesmiddelen gaan niet samen
Pompelmoes(sap) blokkeert een enzym in je lever dat belangrijk is voor de omzetting van veel geneesmiddelen. Hierdoor kan het de werking van een geneesmiddel beïnvloeden. Neem je medicatie voor een te hoge cholesterol? Zet dan geen pompelmoes op het menu. De combinatie kan in het ergste geval leiden tot de afbraak van je spieren en mogelijk zelfs tot blokkage van je nieren.
Ook mensen met epilepsie die carbamazepine nemen, mijden pompelmoes. Er zijn nog medicijnen die je niet combineert met pompelmoes, maar normaal waarschuwt je dokter of apotheker je hiervoor. Lees de bijsluiter, daarin staat het ook zeker vermeld.
4. FEIT: Sint-janskruid mag je niet combineren met sommige medicatie
Verschillende kruidenpreparaten met sint-janskruid in, zoals voedingssupplementen of kruidenthee, mag je niet gebruiken samen met medicijnen. Sommige mensen nemen sint-janskruid om beter te slapen of bij klachten van depressie. Maar door sint-janskruid gaan bepaalde medicijnen minder goed werken, bijvoorbeeld chemotherapie, de pil of geneesmiddelen tegen virus- of schimmelinfecties. Neem je sint-janskruid samen met antidepressiva of kalmeringsmiddelen, dan versterkt het net de werking van die medicijnen.
Ook als je geen medicatie neemt, moet je opletten met sint-janskruid. Het houdt wel enkele risico’s in. Je huid kan sneller verbranden als je in de zon komt. Of je kan last krijgen van duizeligheid, diarree of angstgevoelens. Ben je zwanger of geef je borstvoeding, dan is sint-janskruid af te raden. Vertel het je dokter altijd als je sint-janskruid gebruikt.
5. FABEL: wie het moeilijk heeft met pillen inslikken, mag die pletten
Vermaal geen enkele tablet of breek nooit een capsule open om het poeder eruit te halen zonder het akkoord van je huisarts of apotheker. Het kan de efficiëntie van het geneesmiddel beïnvloeden.
Sommige tabletjes hebben een speciale buitenlaag die voorkomt dat ze in je maag uiteenvallen, bijvoorbeeld om een prikkelend effect op de maag te omzeilen. Soms is het net de bedoeling dat het geneesmiddel pas zijn werking uitoefent in de darmen.
Als je ze fijnmaalt, worden werkzame stoffen snéller opgenomen dan de bedoeling is. Of ze worden afgebroken in de maag en komen niet in het lichaam terecht.
Daarnaast heb je tabletten met verlengde werking: de buitenlaag zorgt ervoor dat de actieve stof beetje bij beetje vrijkomt, in plaats van in 1 keer.
6. FABEL: vervallen medicatie mag je gewoon weggooien
Vervallen geneesmiddelen haal je uit je medicijnenkast. Het is niet veilig om ze nog in te nemen. Maar wat doe je er dan mee? Er is maar 1 juist antwoord: je brengt ze terug naar de apotheker. Je gooit ze in geen geval gewoon in de vuilnisbak. Je spoelt ze ook zeker niet door het toilet. Dat is bijzonder slecht voor het waterleven en het milieu. De apotheker zorgt ervoor dat de medicatie veilig vernietigd wordt.
“Oude of vervallen medicatie gooi je nooit zomaar weg, maar breng je terug naar de apotheker”
Dit mag je terugbrengen naar de apotheker:
- Vervallen medicatie: niet-gebruikte pillen, zetpillen en capsules in hun verpakking (blister of strip). Haal de bijsluiter en buitenverpakking wel weg.
- Restjes van zalf in de tube.
- Restjes van siroop of andere vloeibare geneesmiddelen in het flesje. Spoel ze niet door de gootsteen of het toilet.
- Restjes van sprays of spuitbussen in de fles of bus.
- Homeopathische middelen of dierengeneesmiddelen.
Dit mag je niet terugbrengen naar de apotheker:
- Lege medicijnverpakkingen: glazen flesjes, plastic of papieren verpakking, kartonnen doosjes. Glazen flesjes gaan naar de glasbak. Papieren en kartonnen verpakkingen zijn voor het oud papier. Een plastic verpakking kan in de pmd-zak.
- Resten die geen geneesmiddelen zijn, overschotten van pesticiden, chemische producten, bepaalde speciale voeding (bijvoorbeeld voor baby’s), vitamines of voedingssupplementen, planten … Hiermee ga je naar het containerpark.
- Gebruikte injectienaalden. Die moeten naar het containerpark.
Je hoeft je vervallen medicijnen niet per se terug te brengen naar de apotheek waar je ze kocht. Elke apotheker is verplicht om oude en vervallen geneesmiddelen te aanvaarden als je ze op de juiste manier terugbrengt.
7. FEIT: als je rookt, breek je sneller medicijnen af
Dat is vooral zo als je rookt en medicijnen voor een psychische aandoening neemt. Roken moedigt een enzym aan dat je lichaam ontgift en geneesmiddelen sneller kan afbreken dan nodig. Het gevolg? Als roker heb je een hogere dosis nodig van het geneesmiddel voor eenzelfde effect.
Niet zeker over medicatie?
Twijfel je of ben je onzeker over een geneesmiddel? Check altijd de bijsluiter en/of vraag raad aan je apotheker of huisarts.