“Ik sukkel met mijn rug”, een uitspraak die je zeker al hoorde in je omgeving. Lage rugpijn teistert veel mensen. Toch behandelen we het niet altijd op de juiste manier. Hoe voorkom of verhelp je rugklachten? We bellen aan bij kinesist Laurence van Kinepraktijk Ruggeveld.
Onderrug ziet het meeste af
Een zeurende of hevige pijn onderaan je rug, van de onderste ribben tot de billen? Misschien met uitstraling naar je bovenbenen? Lukken bepaalde houdingen of bewegingen niet meer door te veel pijn in je onderrug? Dat is lage rugpijn. Die kan geleidelijk, maar ook plots opkomen. En het kan hevige of zeurende pijn zijn.
Hoe komt het dat de pijn zo vaak in de onderrug zit? “Kort gezegd: hoe lager in de rug, hoe meer druk op de ruggenwervels. De allerlaagste wervel, die overgaat in je bekken, is meestal het probleem. Die draagt het meeste gewicht. Hoe meer gewicht, hoe makkelijker je last krijgt”, legt kinesist Laurence Joossens uit.
Vanwaar komt lage rugpijn?
Lage rugpijn komt zelden door een ziekte, beschadiging of afwijking van je rug. De belangrijke structuren in je rug zijn niet beschadigd. Je hoeft ook niet bang te zijn dat je er blijvende letsels aan overhoudt. Maar vanwaar komt die rugpijn? De precieze oorzaak is vaak niet of moeilijk aan te duiden.
“Lage rugpijn komt zelden door een ziekte, beschadiging of afwijking van je rug”
“Rugpijn is een complex vraagstuk. Een patiënt met rugklachten komt met een heel verhaal. Je kan een indicatie of idee krijgen van het probleem, maar je kan dat nooit 100 % staven. De 2de uitdaging is dat je rugpijn moeilijk kan objectiveren. We hebben er geen echte pijnschaal voor.”
Meestal hebben rugklachten wel te maken met een overbelasting van de rug. Je hebt lang dezelfde of een verkeerde beweging gedaan, nam lang dezelfde houding aan, je hebt overgewicht ... Maar ook onderbelasting kan zorgen voor rugpijn: je spieren zijn verzwakt, je zit te veel en te lang, je beweegt (te) weinig.
Leidraad bij lage rugpijn
Het goede nieuws? Al kan lage rugpijn knap lastig zijn, de klachten van ‘gewone’ rugpijn verdwijnen meestal spontaan. Geen reden tot ongerustheid dus.
“De klachten van ‘gewone’ rugpijn verdwijnen meestal spontaan”
Hoe voorkom je lage rugpijn?
“Bewegen is goed om rugpijn te voorkomen”, zegt Laurence. “Ons lichaam is gemáákt om te bewegen. Maar doe het op een verstandige manier. Dat wil zeggen: overdrijf niet. ‘Trop is te veel’, ook voor je rug. Denk ook aan ergonomie: neem een juiste houding aan en belast je rug op een doordachte manier.”
Hoe los je lage rugpijn op?
1. Bewegen
“Bij 9 op de 10 rugklachten is rustig bewegen oplossing nummer 1. Yoga, lichte stretchoefeningen, wandelen, fietsen, zwemmen ...”, aldus Laurence. Bewegen versterkt je rugspieren en verhoogt de belastbaarheid van je rug. Weet je niet goed hoe eraan te beginnen, laat je dan begeleiden door bijvoorbeeld een beweegcoach.
Stretchen maar! Bij lage rugpijn heb je vaak pijnlijke, stijve spieren. Je spieren verkrampen als verdedigingsmechanisme: ze willen een geraakt deel beschermen of zijn overbelast door een te zware taak. Stijve of pijnlijke rugspieren? Deze oefeningen kunnen helpen.
2. Kinesist
Je kan je tegelijkertijd laten behandelen bij een kinesist. “Die helpt je met manuele therapie en oefeningen op weg. Een blokkage wegnemen, spieren losser maken, de mobiliteit van je rug verhogen ... Wat extra hulp naast jouw eigen inspanningen.”
3. Rust
Daarnaast kan rust verlichting brengen. “Heb je lang en veel bewogen of heb je je rug geforceerd, dan zal rusten jou zeker iets bijbrengen. Maar langdurig liggen is zinloos. Meer nog, het doet meer kwaad dan goed. Het verzwakt je rugspieren en zorgt voor meer stijfheid. Rusten wil eerder zeggen ‘houd je rustig’.”
“Langdurig liggen is zinloos bij rugpijn”
4. Pijnstiller
Je kan tijdelijk een pijnstiller, zoals paracetamol, nemen. Maar verder vermijd je medicatie beter. Tenzij je arts bepaalt dat het nodig is.
Medische foto? Niet te snel!
Meteen een scan (CT, MRI) of röntgenfoto laten nemen bij lage rugpijn? Neen, dat is geen aanrader. Waarom?
• Medische beeldvorming geeft je dokter of kinesist zelden bruikbare info. Als er al afwijkingen te zien zijn, hebben die bijna nooit iets te maken met de rugpijn. “Bij veel mensen is wel íets te zien, maar je weet nooit zeker of dat de exacte oorzaak is van de pijn”, zegt Laurence.
• Voor gewone lage rugpijn is een medische foto niet nuttig. En soms leidt een scan of foto zelfs tot onnodige behandelingen.
Hulp nodig?
Heb je langdurig last van rugpijn (langer dan 2 weken) of heb je uitstralende pijn? Ga zeker langs bij je huisarts. “Die kan een 1ste beoordeling maken en je zo nodig doorverwijzen naar een kinesist of specialist, zoals een orthopedist of fysisch geneesheer”, weet Laurence.
Merk je naast rugpijn krachtverlies, gevoelsstoornissen, erectiestoornissen, plasproblemen, incontinentie of felle pijn gedurende een week? Raadpleeg dan dringend een dokter.