Een passie doet iets met je lichaam en je brein. Het is een positief gevoel dat tonnen energie geeft. Maar wat is een passie juist? Wat doet het met je mentale welzijn? En is het erg als je geen passie hebt? Peggy Broos, klinisch psycholoog bij PASSIEvita, duikt in de wereld van ‘passie’. En geeft tips om je passie te ontdekken.
Wat is een passie?
Passies kunnen heel uiteenlopend zijn. Denk bijvoorbeeld aan iemand die energie haalt uit sociaal contact, graag met het werk bezig is, geluk haalt uit het helpen van anderen of graag tijd stopt in relaties. Maar hobby’s als fietsen of breien, kan je die dan ook passies noemen?
Een interesse of hobby is een vrijetijdsbesteding waar je simpelweg plezier aan beleeft. Maar een passie gaat vérder dan dat. Bij een passie ben je bereid om er veel meer tijd, energie en moeite in te stoppen. Het geluksgevoel is veel groter en werkt op een langere termijn. Bij passie kan je vaak ook een betekenis koppelen aan wat je aan het doen bent. En dat maakt gelukkig.
“Een passie is iets dat je niet echt kan vastpakken. Het is meer iets dat je voelt”, vertelt Peggy. “Ik vergelijk het altijd met een vuur dat in iemand brandt. Het zorgt voor een prikkeling en maakt blij.”
Wanneer je doet wat je graag doet, straal je dat vaak uit. “Een passie geeft je een positief gevoel. Dat merk je aan hoe iemand praat of de keuzes die iemand maakt. Je merkt het zelfs aan hoe iemand erbij zit.”
“Passie is niet iets dat je kan vastnemen. Het is meer een gevoel”
Kan je meerdere passies hebben?
“Passie is iets dat je niet in de winkel koopt, dat komt vanuit jezelf. Soms is het even zoeken naar je passie, soms is het meteen heel duidelijk. En soms merk je dat je meerdere dingen heel erg fijn vindt.”
Meerdere passies hebben, is zeker niet gek. Integendeel. “Het komt zeker voor dat mensen meerdere passies of levenmissies hebben. Je kan deze passies tot ontwikkeling brengen of ze even laten voor wat ze zijn. Je geeft ze vorm op jouw manier.”
“Het belangrijkste is om te beginnen en te kijken waar het je brengt. Misschien zorgt de ene passie toch voor meer voldoening dan de andere? Dan is het logisch dat je hierin meer tijd en energie steekt”, weet Peggy.
Onthoud vooral dit: jij bent niet geboren voor 1 ding. Je hebt niet 1 missie, plan of passie. En op zoek gaan naar dat ene heilige iets zal je veel meer stress opleveren dan wanneer je het gewoon laat gebeuren.
Wat als je geen passie hebt?
Maar wat als je helemaal geen passie hebt? “Passie is iets heel individueels en iedereen vult het anders in. Er zijn mensen die geen passie hebben en dat is helemaal oké. Er zijn ook mensen die er bijvoorbeeld van genieten om anderen te laten schitteren. Het draait bij een passie ook niet altijd rond het ‘ik’”, zegt Peggy.
“Leg jezelf vooral geen druk op om een passie te moeten vinden. Wees mild voor jezelf, zoek niet om te zoeken. Wat komt, dat komt.”
“Leg jezelf niet de druk op om een passie te moeten hebben. Wat komt, dat komt”
Er gebeurt iets in je hersenen
Wist je dat er heel wat in je brein gebeurt, als met een passie bezig bent? Zo zitten er in je hersenen heel wat verbindingen. Als je iets doet wat je leuk vindt, maak je nieuwe verbindingen.
Iets wat je leuk vindt, en dus vaker gaat doen, zorgt ervoor dat de verbindingen dikker worden. Dat maakt je creatiever en zorgt ervoor dat je wat je graag doet, ook makkelijker onthoudt.
“Ik vergelijk het met mountainbiken. Als je altijd in hetzelfde spoor fietst, wordt het dieper. Dat geeft je meer grip en zekerheid. Met een passie is het net hetzelfde”, verduidelijkt Peggy.
Daarnaast zijn er nog heel wat positieve gevolgen. Bijvoorbeeld op je stressniveau. “Je hoort vaak dat mensen zich na een stressvolle dag even met iets anders willen bezighouden, zich willen ‘verliezen’ in hun passie, om hun hoofd leeg te maken.” Beoefen je je passie? Dan komen er ‘gelukshormonen’ vrij die je stressniveau laten dalen.
Wanneer je je toelegt op je passie, kom je in een bepaalde flow. Dat is een term uit de psychologie en betekent dat je volledig opgaat in je passie. “Op dat moment leg je de wereld even naast je neer. Met alle positieve gevolgen en gevoelens vandien: meer balans, meer aandacht voor het positieve, minder stress en meer plaats voor creativiteit, groei en logisch denken”, zegt Peggy.
“Een passie zorgt voor rust, creativiteit en verhoogt je probleemoplossend vermogen”
Kan een passie problematisch worden?
Passie en obsessie zijn nauw met elkaar verbonden. Een passie zien we als iets positiefs, een obsessie is eerder negatief. Toch liggen deze 2 minder ver uit elkaar dan je op het 1ste gezicht zou denken.
Maar vanaf wanneer weet (of voel) je dat het evenwicht verstoord geraakt? “Bij een obsessie verlies je jezelf eigenlijk in je passie. Het is extremer. Je bent er steeds intensiever mee bezig, waardoor je tijd en aandacht voor andere dingen (zoals familie of werk) van ondergeschikt belang wordt”, legt Peggy uit.
Je gaat over je grenzen heen en duwt jezelf altijd verder. Je zet steeds meer op het spel en verliest je zin voor realiteit. Terwijl een passie stabiel is, brengt een obsessie je helemaal uit balans. “Gelukkig komt het meestal niet zo ver. Mensen voelen hun grenzen en die van hun passie wel voldoende aan.”
5 tips om je passie te vinden
Je passie ontdekken? Dat is een hele reis en gebeurt niet van vandaag op morgen. “Dat hoeft ook helemaal niet. Vaak is de zoektocht al heel waardevol en zorgt die voor nieuwe inzichten.”
Om je op weg te zetten, deelt Peggy 5 tips:
- Ga na waarmee je vroeger als kind speelde. Wat vond je leuk om te doen? Vaak vergeten we (vroegere) passies, maar ze kunnen vandaag nog even relevant zijn.
- Neem tijd voor jezelf en sta (meer) stil bij wat je echt wil.
- Trek de natuur in: dat zorgt voor rust en laat je automatisch voelen waar je meer nood aan hebt.
- Waarvan krijg je écht energie én waarin steek je graag energie?
- Laat je zoektocht naar je passie geen doel op zich worden: de weg ernaartoe is net zo interessant.