Luizen gespot! Je zit met de handen in het haar (van je kinderen). Gevaarlijk zijn hoofdluizen niet, maar ze zijn wel knap vervelend. Snel verjagen uit je haardos is de boodschap.
1. Hoe herken je luizen?
Hoofdluizen zijn kleine parasieten – 2 tot 4 mm en grijs-wit tot bruin van kleur – die rondkruipen over de hoofdhuid en de haarwortels. Daar is het warm en voelen ze zich het best. Ze voeden zich met bloed dat ze opzuigen uit de huid.
De zuigwondjes en het speeksel van de luizen zorgen voor … juist, jeuk. Op de plek waar ze hun zuigsnoet zetten, zie je kleine, rode knobbeltjes.
Luizen plakken eitjes (neten) vast aan het haar, vlak bij de huid. Die kan je ook gewoon zien en zelfs voelen als je het haartje waarop ze plakken door je vingers laat glijden. Na 1 week komen de eitjes uit.
2. Hoe verspreiden luizen zich?
Luizen kunnen níet springen of vliegen, ze kunnen alleen kruipen. Zo gaan ze van het ene hoofd naar het andere, bijvoorbeeld via een muts, sjaal, handdoek of haarborstel. Vandaar dat luizen zich makkelijk verspreiden als mensen samen zijn in groep: op school, in een sportclub of jeugdbeweging, in eenzelfde gezin …
3. Hoe pak je luizen doeltreffend aan?
Met de nat-kam-methode. Was het haar, wrijf het in met balsem (conditioner) en kam de luizen en neten weg met een luizenkam (met tanden die dicht bij elkaar staan).
Zo ga je te werk:
- Kam van achter naar voor (nek naar voorhoofd). Druk de kam dicht tegen de hoofdhuid.
- Start aan het ene oor en ga door tot aan het andere oor.
- Veeg na elke kambeweging de kam af aan wit keukenpapier. Dan zie je goed of er luizen meekwamen.
- Herhaal het kammen in de andere richting: van voor naar achter.
- Klaar met kammen? Spoel het haar uit en droog met een handdoek.
Kam om de 2 tot 3 dagen tot je geen enkele luis of neet meer vindt. Doe dat zeker gedurende 2 weken, want zo lang kan het duren om luizen definitief te verjagen.
4. Kan je luizen voorkomen?
Hoofdluizen zijn grote profiteurs. Met andere woorden: uitgenodigd of niet, of jij het wil of niet, zij komen. Hij, zij, jij of ik, íedereen kan luizen krijgen. Met (een slechte) hygiëne heeft het niets te maken. Niks om je over te schamen dus, luizen kan je niet voorkomen.
Opgelet: laat je niet vangen door eventuele (nieuwe) middelen op de markt die beweren luizen te voorkomen. Er is niet voldoende bewijs dat ze werken én dat ze veilig zijn. Laat die producten links liggen. Preventief luizendodende middelen gebruiken? Ook geen goed idee. De luizen kunnen eraan wennen en daar heb je niets aan. Bovendien zijn deze producten giftig!
Naast de nat-kam-methode kan je wel enkele bijkomende maatregelen treffen als er luizen in huis zijn. Hoofddeksels, sjaals, handdoeken … deel je beter niet met anderen. Kammen (zeker de luizenkam) en borstels die in contact kwamen met luizen, maak je schoon in warm water – minimaal 60°C én gedurende 5 minuten.
“Er zijn géén geneesmiddelen om hoofdluizen te behandelen”
5. Is een anti-luizenmiddel nodig?
Neen, tenzij de nat-kam-methode niet heeft gewerkt. Zijn de luizen na 14 dagen niet verdwenen? Vraag even raad aan je huisarts of apotheker. Die kan Dimeticon aanraden, dat je ook 2 weken lang gebruikt.
Dat product zou een verstikkende laag rond de luizen leggen. Het is geen geneesmiddel, is niet giftig en laat luizen er niet aan wennen (zodat er geen resistentie optreedt). Maar je kan er misschien wel wat (extra) jeuk en irritatie van krijgen. Weet dat de nat-kam-methode altijd de voorkeur heeft. Haar preventief behandelen met dit middel heeft ook geen zin!
6. Kan je luizen behandelen met geneesmiddelen?
Neen, er zijn géén geneesmiddelen meer beschikbaar voor de behandeling van hoofdluizen (sinds 2018). De enige methodes die helpen zijn de nat-kam-methode en eventueel Dimeticon.
7. Zijn luizen gevaarlijk?
Helemaal niet. Ze zijn erg vervelend, dat wel, want ze veroorzaken jeuk. Maar verder kunnen ze geen kwaad. Voor hoofdluizen hoef je ook niet naar de huisarts te gaan.
8. Kunnen luizen leven op een andere plek dan het hoofd?
Neen, luizen sterven na 2 dagen als ze niet op een hoofd zitten. Een handige tip: leg mutsen, sjaals, petjes, zonnehoedjes, knuffels, kussenslopen en dekbedovertrekken … gedurende 48 uur apart. Of nog beter: stop ze in de diepvries, want luizen overleven die koude temperaturen niet.