Hoeveel weet jij over de vagina? Wist je bijvoorbeeld dat ze zuur is om je te beschermen tegen infecties? En dat ze zichzelf kan schoonmaken zonder dat je zeep nodig hebt? We nemen je mee in de wonderlijke wereld van de vagina.
1. Een vulva is niet hetzelfde als een vagina
Misschien omschrijf jij alles ‘daar beneden’ als vagina. Nochtans komt daar ook een vulva piepen. Maar wat is het verschil tussen de vulva en de vagina? De vagina verwijst naar het elastische kanaal binnenin je lichaam. Dat loopt van je baarmoederhals tot aan de vagina-opening en is tussen 7 en 10 cm lang.
In je vagina vindt de geslachtsgemeenschap plaats. Het is ook het kanaal waarlangs een kindje naar buiten komt bij de geboorte. Ook het vaginalemicrobioom (de verzameling van bacteriën die in je vagina aanwezig zijn) zit hier.
Wanneer je spreekt over de vulva, verwijs je naar alles wat je ziet aan de buitenkant. Dat zijn je venusheuvel, clitoris, buitenste en binnenste schaamlippen en de vagina-opening.
2. In de clitoris komen 8000 zenuwuiteinden samen
Ter vergelijking: dat is 2 keer zoveel als in de eikel van het mannelijke geslachtsorgaan. Dat maakt een clitoris véél gevoeliger dan een penis.
De clitoris ligt in je vulva (het uitwendige gedeelte van het vrouwelijke geslachtsorgaan). Het kleine orgaan speelt een belangrijke rol bij het seksuele genot van een vrouw. Bij stimulatie zwelt de clitoris op en is ze gevoeliger.
3. De vagina is zo zuur als een tomaat …
… en dat is goed! Elke vagina heeft een pH-waarde. Dat is een getal om aan te geven hoe zuur iets is. Het ligt tussen 1 en 14. Hoe lager het getal, hoe zuurder.
De optimale pH-waarde van je vagina ligt tussen 3,8 en 4,5. Dat is een lagere (en dus zuurdere) pH-waarde dan die in andere delen in je lichaam. Onthoud wel: elk lichaam is anders. Er bestaat dus niet zoiets als 1 ‘normale’ pH voor alle vagina’s. En ter vergelijking: de pH-waarde van een tomaat ligt tussen 3,7 en 4,5. Die van een citroen tussen 2,2 en 2,4.
Waarom is dit zure milieu voor je vagina belangrijk? Het helpt om je vagina in balans te houden en bacteriën te bestrijden. Het beschermt je tegen infecties. Wist je dat je vagina in staat is om de pH zelf in evenwicht te houden? Ga dus niet aan de slag met zepen of spoelingen: je vagina regelt dat gewoon helemaal zelf.
Wanneer weet je of je pH-waarde uit balans is? Als de geur ‘visachtig’ wordt, je jeuk hebt of wanneer de kleur van je afscheiding (witverlies) verandert. Dat kan wijzen op een vaginale infectie. Merk je een verandering? Ga dan altijd langs bij je (huis)arts.
“Je vagina hoef je eigenlijk helemaal niet te wassen”
4. De vagina wast zichzelf
De vagina is in staat om zichzelf in balans én schoon te houden. Je hoeft niet naar de winkel om spoelingen, deodorants, wascrèmes of zepen te kopen.
Meer nog, het is sterk af te raden, want die producten tasten de pH-waarde (zuurtegraad) van je vagina aan. Zo zal je vagina zichzelf minder goed kunnen beschermen tegen infecties. Bepaalde bacteriën krijgen vrij spel en dat kan vervelende gevolgen hebben, zoals een infectie.
Gewoon lauwwarm water om de buitenkant (vulva) te wassen is oké. Voor de binnenkant hoef je niets speciaals te doen. Die regelt zichzelf. Makkelijk!
Goed om te weten: elke vagina is anders en ruikt ook anders. En dat is niets om je over te schamen. Merk je zelf dat de geur plots verandert? Dan maak je het best een afspraak met je arts.
5. Hormonale veranderingen maken je vagina soms droger
In medische termen heet dit vaginale droogte. Het wordt veroorzaakt door een verandering in de slijmvliezen van je vagina. Een droge vagina kan allerlei oorzaken hebben. Denk aan hormonale veranderingen (vermindering van oestrogeen) tijdens de menopauze, een zwangerschap of de periode waarin je borstvoeding geeft.
Ook bepaalde medicijnen, zoals antibiotica, of een periode van veel stress kunnen vaginale droogte veroorzaken. Een verkeerde intieme hygiëne (agressieve zeep gebruiken bijvoorbeeld) kan ook een aanleiding zijn.
De gevolgen van vaginale droogheid zijn vaak herkenbaar. Je krijgt bijvoorbeeld pijn tijdens het plassen of een onaangenaam gevoel tijdens het vrijen. De vagina kan jeuken of branderig aanvoelen. Soms krijg je last van licht bloedverlies, bijvoorbeeld bij stappen of fietsen.
Er bestaan verschillende behandelingen voor vaginale droogte, afhankelijk van de oorzaak en de aard van de klachten. Bespreek het daarom altijd met je arts.
6. Je vagina rekt mee
De vagina is van nature elastisch. Dat ‘meerekken’ is belangrijk, bijvoorbeeld tijdens het vrijen. Nadien keert ze terug naar haar originele vorm.
Bij een bevalling is het ook heel belangrijk dat de vagina ‘meebeweegt’. Nadien kan ze wat uitgerekt of wijder zijn. Maar met postnatale kinesitherapie en oefeningen voor je bekkenbodem maak je de spieren rond je vagina weer sterker.
7. De vaginawand kan soms verzakken
Na een bevalling kan het gebeuren dat je last krijgt van een verzakking van de vaginawand. Omdat de blaas op een deel van de vaginawand rust, kan de blaas mee verzakken. Net als de darmen.
Alles schuift wat naar beneden en je zal merken dat een deel van de binnenkant van je vagina naar buiten komt. Je hebt het gevoel alsof er een bal tussen je benen zit. Wandelen of fietsen kunnen vervelend zijn. Als de blaas ook verzakt is, krijg je plasklachten of regelmatig blaasontstekingen. Ga langs bij de dokter als je zulke klachten ervaart.
Na een bevalling is het belangrijk om de spieren rond je vagina weer sterk te maken.