Jeuk aan je vagina, is dat normaal? Hoe ruikt een gezonde vagina? Praten of vragen stellen over je vagina is niet altijd makkelijk. Nochtans is er niets om je over te schamen. Om je op weg te helpen, beantwoorden we 5 vragen over de vagina. Bij twijfels, vragen of ongemakkelijkheden kan je ook altijd terecht bij je dokter.
1. Hoe herken ik een schimmelinfectie in mijn vagina?
In elke vagina vind je een hele reeks bacteriën en schimmels. Dat is heel normaal. Ze leven er samen en zorgen voor een evenwicht waardoor je vagina gezond blijft. Maar soms raakt het evenwicht verstoord, waardoor de schimmels weelderig groeien. De schimmel dringt dan in de huid rond de vagina of in het slijmvlies. Daardoor ontstaat een infectie.
Schimmels kunnen toenemen door:
- diabetes,
- veranderingen in hormonen, bijvoorbeeld bij menstruatie of zwangerschap,
- het gebruik van zeep: de slijmvliezen van de vagina raken geïrriteerd, waardoor het aantal schimmels toeneemt,
- het gebruik van medicijnen, zoals antibiotica (om bacteriën te bestrijden) of hormonen die ontstekingen remmen.
Een schimmelinfectie herken je aan jeuk in de vagina en een wit, geurloos en soms brokkelig vocht (dat lijkt op yoghurt) dat uit je vagina komt. Verwar een schimmelinfectie niet met het gezonde witverlies. Dat is een natuurlijke slijmafscheiding uit de vagina. Het komt voor tijdens het vruchtbare leven van een vrouw (van even voor de menstruatie tot de menopauze).
Bij een schimmelinfectie neemt de hoeveelheid vocht toe en kan het vocht brokkeliger zijn. Ook is de binnenkant van de vagina vaak rood en dikker. Je krijgt ook een pijnlijk of branderig gevoel bij het plassen of tijdens seks.
“Je vagina is in staat om zichzelf schoon te houden”
Wat kan je zelf doen tegen een schimmelinfectie?
De buitenkant van je vagina kan je wassen met lauwwarm water. Dat is voldoende. Je hoeft je vagina niet vaker te wassen dan normaal. Was ook zeker de binnenkant niet: die maakt zichzelf schoon.
Gebruik geen zepen of spoelingen. Die irriteren vaak extra het slijmvlies in de vagina. Vermoed je dat je een schimmelinfectie hebt, ga dan naar je huisarts. Die kan je de juiste medicijnen, in tablet- of crèmevorm, voorschrijven.
Goed om te weten: een schimmelinfectie is geen soa (seksueel overdraagbare aandoening), maar je kan ze wel overdragen aan de partner met wie je seks hebt.
2. Kan ik een tampon kwijtgeraken in mijn vagina?
Het kan altijd gebeuren dat de tampon een stukje doorschuift in je vagina. Bijvoorbeeld als je vergeten bent om de tampon eruit te halen voor een vrijpartij of wanneer je per ongeluk een 2de tampon inbrengt. Dan lijkt het alsof je het touwtje niet meer kan vastnemen.
Zo’n doorgeschoten tampon zorgt ervoor dat bacteriën zich snel kunnen vermenigvuldigen. Dit kan leiden tot ernstige klachten. Haal hem dus zo snel mogelijk uit je vagina.
Krijg je de tampon moeilijk vast? Ga gehurkt zitten en probeer te persen. Komt de tampon niet los? Was dan je handen en probeer het touwtje met 2 schone vingers te pakken. Lukt het nog altijd niet? Ga dan even langs bij de huisarts.
3. Hoe weet ik of de geur van mijn vagina ‘normaal’ is?
Elke vagina heeft van nature ‘een geurtje’. Dat komt omdat er bacteriën in onze vagina aanwezig zijn, die helpen om haar gezond te houden. De geur is meestal een beetje zurig, omdat de meeste bacteriën in onze vagina lactobacillen of melkzuurbacteriën zijn. Het zijn bacteriën die melkzuur produceren en zorgen voor een gezonde zuurtegraad in de vagina.
Soms kan de geur van je vagina plots veranderen, omdat er een verandering is in de zuurtegraad. Dan ruikt je vagina plots ‘muf’ of ‘visachtig’. Die nare geurtjes kunnen ontstaan wanneer de bacteriën uit balans zijn.
Dat kan bijvoorbeeld wijzen op een bacteriëleinfectie. Bij een infectie kunnen de bacteriën uit balans raken door een verkeerde hygiëne. Of door het gebruik van antibiotica. Ook seks kan een oorzaak zijn. Bijvoorbeeld wanneer speeksel of sperma in contact komt met de vloeistoffen in de vagina. Dat kan de zuurtegraad beïnvloeden.
Wat kan je doen tegen vervelende geurtjes? Maak een afspraak met je arts, die kan je het juiste product voorschrijven.
“De hoeveelheid witverlies varieert van vrouw tot vrouw”
4. Hoeveel witverlies is normaal?
Witverlies of vaginale afscheiding is het slijm of vocht dat je uit je vagina verliest. Het houdt je vagina schoon en gezond. Een normale afscheiding is meestal helder of wit van kleur en ruikt niet vies.
De hoeveelheid witverlies varieert van vrouw tot vrouw. Er bestaat niet zoiets als een ‘normale’ hoeveelheid witverlies. Ook de kleur en samenstelling kan verschillen. Niet alleen per vrouw, ook je eigen witverlies kan er plots anders uitzien. Dat heeft te maken met je hormonen en het moment in je cyclus.
Merk je plots een verandering in je afscheiding? Is je witverlies bijvoorbeeld plots veel donkerder van kleur en brokkeliger? Dan ga je het best even langs bij je dokter of gynaecoloog. Zeker wanneer er naast een veranderende afscheiding ook vieze geurtjes zijn. Dat kan bijvoorbeeld wijzen op een bacteriële infectie of een soa.
5. Volstaat het om mijn vagina met water te wassen?
Ja! Het klinkt misschien gek, maar een vagina is in staat om zichzelf schoon te houden. Het is een zure omgeving met bacteriën en schimmels die helpen om gezond te blijven.
Je vagina te vaak wassen of reinigen met chemische middelen is geen goed idee. Zo raak je de balans in de vagina kwijt en dat kan leiden tot infecties (zie vraag 1 en vraag 3). Ze irriteren je vagina en zijn soms zelf schadelijk. Vermijd dus zepen, lotions en spoelingen.
Gebruik enkel lauwwarm water om je vagina te wassen, dep daarna altijd zachtjes droog. Was en veeg je vulva (uitwendige geslachtsdelen) altijd van voren naar achteren. Zo voorkom je dat er darmbacteriën in je vagina komen.
Nog een tip: trek elke dag een schone onderbroek aan, bij voorkeur eentje uit katoen. Die stof neemt vocht goed op en ventileert.