Hoe vroeger kanker wordt opgespoord, hoe groter de kans op een gunstige prognose. Voor sommige vormen van kanker is een vrij betrouwbare screening mogelijk. Dat preventief onderzoek bestaat onder meer voor borstkanker, darmkanker, prostaatkanker, anuskanker en baarmoederhalskanker. Maar wanneer en waarom onderga je preventief onderzoek naar kanker?
Screening: het opsporen van kanker
Kanker kondigt zich vaak aan met veranderingen in het lichaam, nog voor de 1e merkbare symptomen van kanker zich manifesteren. Een preventief kankeronderzoek of screening kan deze signalen opsporen. Doel is de ziekte vroeger vast te stellen, waardoor verwikkelingen of een (zwaardere) behandeling kunnen worden vermeden en de kans op volledige genezing groter wordt.
"Een preventief kankeronderzoek of screening kan signalen opsporen."
Vlaamse Bevolkingsonderzoeken naar kanker
De ene vorm van kanker is beter te screenen dan de andere. 3 grote groepen – borstkanker, damkanker en baarmoederhalskanker – zijn opspoorbaar.
Daarom organiseert de Vlaamse overheid gratis bevolkingsonderzoeken voor specifieke leeftijden die een hoger risico lopen. Als je tot de risicogroep behoort, krijg je een periodieke uitnodiging voor een screening:
- Baarmoederhalskanker: uitstrijkje om de 3 jaar voor vrouwen tussen 25 en 29 jaar en om de 5 jaar voor vrouwen tussen 30 en 64 jaar
- Darmkanker: tweejaarlijks stoelgangstaal, mannen en vrouwen van 53 tot 74 jaar
- Borstkanker: tweejaarlijkse mammografie, vrouwen van 50 tot 69 jaar
De uitnodigingen en je deelnames kan je ook terugvinden op Myhealthviewer.
Individuele screening
Ook als je buiten deze leeftijdscategorieën valt, is preventief kankeronderzoek in bepaalde gevallen aangeraden. Als in je familie veel kanker voorkomt of als je zelf risicofactoren hebt, is het goed om onderzoek te laten uitvoeren nog voor symptomen van kanker opduiken. In dat geval kan je arts een individueel kankeronderzoek laten doen, op maat van jouw risicopatroon.
Enkele voorbeelden van individuele risicofactoren zijn:
- familiaal voorkomen van kanker (genetisch risico)
- bestaande goedaardige letsels waarvan geweten is dat ze risico hebben om kwaadaardig te ontaarden.
Behandelingen bij vroege diagnose
Is er tijdens je screening een vorm van kanker ontdekt? In overleg met je behandelende arts stippel je een behandelplan uit. Dat kan bestaan uit chemotherapie, bestraling, chirurgie of een combinatie van verschillende behandelingen.