Je borsten zelf checken op afwijkingen? Er is weleens discussie. Is het nodig voor gezonde vrouwen zonder borstkanker in de familie? Merk je een verandering die geleidelijk ontstaat wel op als je je borsten vaak onderzoekt? Alles over de (on)zin van borstbewustzijn en de juiste manier van screenen.
Nergens krijgen meer vrouwen borstkanker dan in België, relatief gezien. Tegelijkertijd wordt de kans dat je de ziekte overleeft alsmaar groter. Vandaar dat het zo belangrijk is om borstkanker zo snel mogelijk op te sporen. Want hoe sneller een mogelijke kanker ontdekt wordt, hoe minder agressief de behandeling kan zijn en hoe beter je genezingskansen vaak worden.
Doe mee aan het bevolkingsonderzoek borstkanker
Ben je een vrouw tussen 50 en 69 jaar? Laat dan elke 2 jaar een screeningsmammografie nemen. Die kan afwijkingen in je borsten al opmerken, lang voor je er zelf iets van merkt. Zo kan je borstkanker in een vroeg stadium opsporen.
Je kan gratis deelnemen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker met de uitnodigingsbrief die je thuis ontvangt of met een voorschrift van je (huis)arts.
“Toch gaan nog altijd veel te weinig vrouwen in op de uitnodiging voor de gratis screening", weet Think Pink -voorzitter Heidi Vansevenant. "In 2019 lag de participatiegraad in Vlaanderen op 54,1 %. Op Europees niveau wordt een participatiegraad van meer dan 75 % aangeraden.”
“De cijfers zijn dus te laag. Dat vinden we bij Think Pink onaanvaardbaar. Vandaar dat we vrouwen blijven aansporen om toch deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker”, zegt Vansevenant.
Meer weten over het bevolkingsonderzoek borstkanker? Surf naar www.borstkanker.bevolkingsonderzoek.be
Borstbewustzijn: ja of nee?
“Zelfonderzoek is een lastig woord. Eigenlijk is er geen staalhard wetenschappelijk bewijs dat het werkt. Maar wat we wel aanraden is meer borstbewustzijn. Je borsten in het oog houden en even checken.”
“Dat hoeft niet élke dag of week. Een goede houvast is een maandelijkse check, ook na je 50ste. Dat wil niet zeggen dat je het stipt elke maand of telkens op dezelfde dag moet doen. In samenspraak met dokters raden we maandelijks aan, omdat je ergens een richtlijn moet geven. Als je zegt ‘doe het om de 6 maanden’, riskeer je dat mensen het niet doen of vergeten”, legt Vansevenant uit.
“Een strikte planning is dus niet nodig. Wat wel belangrijk is: ken je borsten en weet hoe ze normaal voelen. Dankzij borstbewustzijn merk je sneller op als er iets verandert. Heb je borstkanker gehad of ben je erfelijk belast, bespreek dan met je arts hoe vaak onderzoek nodig is."
Wanneer moet je je borsten checken?
- Je bent gezond, had nooit borstkanker en bent niet erfelijk belast > voer maandelijks een eigen check uit.
- Je hebt borstkanker gehad of bent erfelijk belast > overleg met je arts over jouw situatie en over hoe vaak zelf je borsten checken nodig is.
"Tip: Check je borsten 1 tot 2 weken voor je menstruatie. Niet net ervoor, tijdens of meteen erna."
Wanneer gaat er een alarmbelletje af?
Ga naar de dokter als je een van de volgende zaken opmerkt:
- een knobbeltje of zwelling in je borst of onder je oksel
- een verandering in grootte of vorm van je borst
- een kuiltje of intrekking
- schilfering of roodheid van de tepel
- een rode, warm aanvoelende borst
- vocht uit de tepel
- pijn, een anders voelende plek of een slecht genezend wondje
- een plots ingetrokken tepel.
Voel of zie je iets ongewoons? Ga langs bij je arts. Onthoud ook: 75 % van de knobbeltjes of veranderingen is geen kanker.
Denk je dat jij op tijd in actie schiet wanneer er mogelijk iets aan de hand zou zijn?
Ontdek jouw risico op een late ontdekking van borstkanker.
Doe de mammoquiz
Zo check je zelf je borsten
Stap 1:
Sta voor de spiegel en bekijk je borsten nauwkeurig. Zie je veranderingen in de grootte of vorm, of aan je huid of tepel? Leg je handen achter je hoofd en kijk opnieuw.
Stap 2:
Verdeel je borst in een denkbeeldige cirkel met 4 ‘taartstukken’. Maak cirkelvormige bewegingen van de buitenrand van elk taartstuk naar je tepel. Herhaal dit bij elk van de 4 stukken.
Stap 3:
Onderzoek op dezelfde manier je oksel en het gebied tussen je oksel en borst.
Stap 4:
Onderzoek je tepel: trek die iets van je lichaam af, zodat je kan zien of hij makkelijk meebeweegt.
“Jaarlijks krijgen in België ook zo’n 100 mannen borstkanker”
Ook mannen krijgen borstkanker
Wist je dat… ook mannen borstkanker kunnen krijgen? Jaarlijks worden in België zo’n 100 mannen getroffen. Alleen wordt de ziekte vaak in een laat stadium ontdekt. De symptomen bij mannen zijn dezelfde als bij vrouwen: een knobbeltje in de borst, tepelpijn, huidintrekking rond de tepel ...
Ook bij Kris werd borstkanker vastgesteld. Lees zijn verhaal.