Intuïtief eten is een reactie op de dieetcultuur. De bedoeling van intuïtief eten is om je te leren stoppen met diëten. Wat doe je dan? Luisteren naar je lichaam, en wat je lichaam nodig heeft.
Er bestaan tientallen diëten die je allemaal beloven dat je je ideale gewicht kan bereiken. Die belofte kan veel mensen die ervan dromen om iets slanker te zijn, verleiden. Alleen leidt dat op lange termijn zelden tot het gewenste resultaat. Diëten bevatten regels over wat of wanneer je wel en niet mag eten. Die regels maken het moeilijk om een dieet vol te houden. Het gebeurt dat mensen na een dieet meer wegen dan ervoor: het gevreesde jojo-effect. Wie een restrictief dieet volgt heeft bovendien 8 keer meer kans om een eetstoornis te ontwikkelen dan wie dat niet doet.
Wat is intuïtief eten?
Intuïtief eten is geen dieet. Het focust niet op gewicht, maar wil de relatie van mensen met voeding verbeteren en mensen hun eigen lichaam leren accepteren. Het gaat ervan uit dat gewichtstoename niet gelijk staat aan ongezond zijn, net zoals gewichtsverlies niet altijd gezond is. Het legt de nadruk op zorgen voor jezelf. Het laat je bewust nadenken over de keuzes die je maakt, en of die bij je passen.
Intuïtief eten heeft geen strikte regels. Integendeel, het idee is net dat je:
- Eet wanneer je honger hebt.
- Stopt met eten als je verzadigd bent. Intuïtief eten is daarom niet geschikt voor mensen met een aandoening die je verzadigingsgevoel verstoort.
- Eet waar je nood aan hebt. Er zijn geen goede of slechte voedingsmiddelen. Je legt jezelf dus geen beperkingen op, tenzij dit nodig is voor medische redenen.
Daarnaast bestaat intuïtief eten uit 10 basisprincipes:
- Zeg nee tegen de dieetmentaliteit
Je kan pas echt starten met intuïtief eten als je stopt met geloven dat een dieet jou kan helpen en gelukkig maakt. Dat is de eerste stap naar bewust eten. - Luister naar je honger
Honger is een signaal van je lichaam dat het energie nodig heeft. Negeer een hongergevoel niet, want dat kan ervoor zorgen dat je je later overeet als reactie op een onstilbare honger. - Maak vrede met eten
Leg jezelf geen beperkingen op. Als je jezelf verbiedt om bepaalde voeding te eten, wordt het verlangen ernaar alleen maar groter. Als je dan toch eens toegeeft, volgt meestal een schuldgevoel. Veel mensen hebben bijvoorbeeld schrik dat als ze starten met intuïtief eten, ze alleen maar zin zullen hebben in ongezonde voeding zoals taart of chips. Dat kan in het begin het geval zijn. Maar door jezelf onvoorwaardelijke toestemming te geven om alles te eten, zal je na een tijdje een meer evenwichtig voedingspatroon krijgen. Vergelijk het met een all-invakantie: in het begin zijn die uitgebreide buffetten een feest, maar na een week ben je blij om terug thuis te zijn, en meer gezond te eten. - Verzet je tegen de voedselpolitie
De dieetcultuur maakt dat we onszelf uithongeren om toch dat stukje taart te ‘mogen’ eten, en bestempelt sommige voedingsproducten als ‘slecht’. Dat bezorgt je een schuldgevoel als je het toch eet. Probeer je hierdoor niet meer te laten leiden. - Haal voldoening uit je eten
Vergeet niet te genieten van je eten. Een fijn, gezellig eetmoment zal je een tevreden en voldaan gevoel geven. - Stop wanneer je genoeg hebt
Luister niet alleen naar je hongergevoel, maar stop ook met eten als je verzadigd bent. Eten kan soms een automatisme zijn, zoals het idee dat je je bord moet leegeten. Word je bewust van wanneer je genoeg gegeten hebt. Pauzeer bijvoorbeeld eens tijdens je maaltijd om actief na te gaan hoe het met je hongergevoel zit voor je verder eet. Het duurt namelijk even voor je hersenen de prikkel van ‘verzadigd’ krijgen. - Luister naar je emoties
We eten niet alleen als we honger hebben, ook als we verdrietig of gestrest zijn, durven we naar comfort food grijpen. Maar eten is niet de beste manier om met emoties om te gaan. Ga op zoek naar andere manieren die bij je passen. - Wees lief voor je lijf
Accepteer hoe je lichaam gebouwd is en voel je goed zoals je bent. - Beweeg op een manier die goed voelt voor jou
Bewegen is een belangrijk onderdeel van een gezonde levensstijl. Maar ga op zoek naar beweging die bij je past, en waar je je goed bij voelt. Vertrek niet vanuit de ingesteldheid om calorieën te verbranden of een strakker lichaam te krijgen. - Zorg voor jezelf met goede voeding
Respecteer je lijf door het de gezonde voeding te geven waar het nood aan heeft. Maar dat betekent niet dat je nooit iets ongezond mag eten. Je wordt niet plots ongezond door een ongezond tussendoortje of een ongezonde dag. Perfectie bestaat niet, het is altijd het totale plaatje dat telt.
Voordelen
Er is nog niet veel onderzoek gedaan naar intuïtief eten, maar de eerste studies schetsen wel een voorzichtig positief beeld. Zo zou er een link zijn tussen intuïtief eten en een stabiel gewicht en zou het zorgen voor een verbeterde bloeddruk.
Daarnaast blijkt dat wie intuïtief eet, zich beter voelt in zijn vel. Door de positieve blik op voeding, en de toestemming om alles te eten zonder je schuldig te voelen, vermindert de kans op eetstoornissen. Intuïtief eten kan dus mensen helpen die een verstoorde relatie hebben met eten. De nadruk ligt op een gezonde levensstijl, en niet op het verliezen van gewicht.
Nadelen
Aan de slag gaan met intuïtief eten is niet eenvoudig, net omdat er geen strikte regels zijn waar je je aan moet houden. In het begin is het zeker niet gemakkelijk om te luisteren naar je honger- en verzadigingsgevoel. Intuïtief eten is een proces met vallen en opstaan. Het is dus aangeraden om je te laten begeleiden door een diëtist gespecialiseerd in intuïtief eten. Intuïtief eten houdt ook geen rekening met onze omgeving. Nochtans heeft die ook een grote invloed op ons eetgedrag. We worden continu geconfronteerd met ultrabewerkte voeding die gemaakt is om ons méér te doen eten.
Daarnaast is intuïtief niet voor iedereen. Het is alleen geschikt voor gezonde volwassenen. Bepaalde aandoeningen zoals obesitas kunnen het verzadigingsgevoel verstoren. Dat maakt het zo goed als onmogelijk om te luisteren naar je lichaam. Soms kan het ook om medische reden nodig zijn om gewicht te verliezen. Vraag dus steeds raad aan een arts of gespecialiseerd diëtist om te zien of intuïtief eten bij jou past.