Onderzoeken diabetes
Heb je diabetes? Dan zijn regelmatig een aantal onderzoeken nodig om je ziekte goed op te volgen.
Standaard onderzoeken bij diabetes
Met diabetes type 1 of vergevorderde diabetes type 2 laat je best om de 3 maanden een aantal onderzoeken afnemen. Denk maar aan:
- een bloedonderzoek
- een bloeddrukmeting
- een meting van je gewicht, buikomtrek en BMI
Heb je diabetes type 2? Dan laat je dit door je huisarts doen. Mensen met diabetes type 1 gaan bij een endocrinoloog op bezoek.
Andere onderzoeken bij diabetes
Andere onderzoeken zijn maar 1 keer per jaar nodig, zoals:
- een nuchter bloedonderzoek en een urineanalyse om je bloedvetten te bepalen en te kijken of je nieren nog voldoende werken
- een voettest om zenuwbeschadigingen op te sporen (vaker nodig bij mensen met een verhoogd risico)
- een oogonderzoek bij de oogarts
Daarnaast kijkt je arts je glucosemeter na om zeker te zijn dat hij nog correct opmeet en afleest, en dat jij hem juist gebruikt.
Zelfonderzoek
Heb je diabetes? Dan voer je ook altijd zelf controles uit. Denk bijvoorbeeld aan:
Vingerprikjes
Doe een vingerprik zo vaak als afgesproken met je arts of diabeteseducator. Hoe vaak en wanneer, verschilt van persoon tot persoon. Controleer regelmatig je injectieplaatsen op verhardingen. Vind je er een, spuit dan enkele maanden niet op die plaats zodat je huid zich kan herstellen. Doe je dat niet, dan is het risico groot dat de insuline niet genoeg of niet goed meer opgenomen wordt. En dat kan sterke bloedsuikerschommelingen veroorzaken.
Diabetessensor
Geen fan van vingerprikjes? Dan is een diabetessensor misschien iets voor jou. De sensor bestaat uit een soort pleister met minuscuul naaldje die de suikerspiegel meet en een meettoestel waarop je de resultaten van de metingen kan zien. De diabetessensor wordt ook terugbetaald door ons ziekenfonds.
Voeten checken
Kijk wekelijks je voeten na op wondjes.
Behandelen diabetes
De behandeling die je volgt, hangt af van welke soort diabetes je hebt.
Behandeling type 1
Heb je diabetes type 1, dan moet je jezelf insuline toedienen om gezond te blijven. Want je lichaamscellen krijgen anders onvoldoende of geen insuline. Je bent daarom voor de rest van je leven afhankelijk van insuline. Naast de medicatie bestaat de behandeling van diabetes type 1 ook uit gezonde voeding. Roken doe je best niet als je diabetes type 1 hebt.
Zelf insuline toedienen
Insuline dien je toe via inspuitingen. Je leert zelf insuline in te spuiten en je bloedsuikerwaarden te meten. Dit gebeurt in samenwerking met je arts.
Behandeling type 2
Als je diabetes type 2 hebt, kunnen een dieet en voldoende beweging soms genoeg zijn om het suikergehalte in je bloed weer op een normaal niveau te brengen. Lukt dit niet, dan is een behandeling met medicatie nodig.
Soorten medicatie
Er zijn verschillende soorten medicatie die op verschillende plaatsen in het lichaam inwerken. Je arts beslist welke tabletten voor jou het meest geschikt zijn. Verander nooit zelf je medicatie zonder overleg met je arts. Soms werken tabletten na een tijd niet meer voldoende, dan kan het dat je moet overstappen op het inspuiten van insuline. Vaak moet je ook cholesterolverlagende medicatie nemen om het risico op hart- en vaatziekten te verminderen.
Opvolging
De ondersteuning is afhankelijk van de ernst van je diabetes. Zo heb je recht op een zorgmodel of een zorgtraject.
Zorgmodel: geen insuline-inspuitingen
Met een zorgmodel heb je jaarlijks recht op een tegemoetkoming voor 2 consultaties bij een diëtist. Als je een hoog risico hebt op voetwonden door diabetes, dan krijg je ook een tegemoetkoming voor 2 consultaties bij een podoloog. De terugbetaling kan je aanvragen bij het ziekenfonds met een attest van je huisarts.
Zorgtraject: 1 of 2 insuline-inspuitingen per dag
Een zorgtraject zorgt voor een betere samenwerking tussen jou, je huisarts en je specialist. Door de goede begeleiding kan je diabetes beter onder controle houden. Daarnaast heb je ook recht op verschillende tegemoetkomingen zoals een volledige terugbetaling van de consultaties bij je huisarts, een gratis opleiding tot zelfzorg door een diabeteseducator, een terugbetaling van zelfzorgmateriaal … Je komt ook in aanmerking voor een zorgtraject als je diabetes onvoldoende onder controle is bij maximale behandeling met pillen en je arts een behandeling met insuline overweegt.
Zelfzorgmateriaal en hulpmiddelen kan je verkrijgen via ons ziekenfonds.
Begeleiding door een diabeteseducator
Diabeteseducatoren zijn verpleegkundigen die een intensieve opleiding hebben gevolgd tot expert op het domein van diabetes.
- Ze geven je uitleg over een gezonde levensstijl en leren je hoe je jouw eigen suikerspiegel kan controleren en hoe je jezelf moet inspuiten.
- Ze geven jou, je familie en collega-verpleegkundigen opleiding over diabetes en (zelf)zorg.
- Ze zorgen ervoor dat innovatieve ontwikkelingen omtrent diabetes ingepast worden in je thuisverpleging.
- Je kan de diabeteseducatoren ook consulteren bij specifieke vragen en problemen.
Wat kost de begeleiding door een diabeteseducator?
Je kan als diabetespatiënt in een zorgtraject terecht bij een diabeteseducator op voorschrift van je huisarts. De sessies worden betaald door ons ziekenfonds, maar je moet wel een attest krijgen van de diabeteseducator. Via de dienst thuisverpleging kan je een diabeteseducator contacteren.
Gevolgen diabetes
Diabetes kan heel wat gevolgen hebben, zowel op korte termijn als op lange termijn.
Gevolgen op korte termijn
Op korte termijn kan iemand met diabetes te kampen krijgen met een hypo(glycemie) of een hyperglycemie.
Hypo(glycemie)
Als je diabetes hebt, worstel je regelmatig met afwijkende bloedsuikerwaarden. Heb je te weinig suiker in je bloed? Dan heb je een hypoglycemie. De symptomen verschillen van persoon tot persoon. Deze klachten kan je krijgen als je te weinig suiker in je bloed hebt.
- plots opkomende honger
- verslapte concentratie
- hartkloppingen
- hoofdpijn
- zweten en beven
- stemmingswisselingen
- verminderd zicht
- duizeligheid
- bleekheid
In ergere gevallen kan je verward raken, je bewustzijn verliezen of in coma raken. Het is dus belangrijk om het suikergehalte in je bloed snel terug te doen stijgen.
Hyperglycemie
Bij een hyperglycemie of een te hoge bloedsuikerspiegel zit er te veel suiker in je bloed. De klachten verschillen niet van die bij een pas ontdekte, onbehandelde diabetes:
- veel plassen
- veel dorst
- vermageren en vermoeidheid
- buikpijn, misselijkheid, braken en sufheid
Een hyperglycemie die niet al te groot is en niet te lang duurt, is eigenlijk niet zo erg. Wanneer je hoge bloedsuiker te lang duurt of het extreem hoog wordt, kan je in coma raken. Het is dus belangrijk om te hoge bloedsuikertoestanden goed te herkennen en meteen te behandelen.
Gevolgen op lange termijn
Op langere termijn kan je problemen krijgen met:
- je zicht
- je tanden (tandvleesziekten, uitvallende tanden …)
- je nieren, zenuwweefsel of bloedvaten (hartinfarct, beroerte …)
- je voeten en benen (krampen, tintelingen of pijn in voeten of benen, problemen met lopen, wondjes of infecties …)
- seksuele stoornissen (impotentie …)
Je wordt ook gevoeliger voor:
- een hoge bloeddruk
- de gevolgen van roken
- een hoog cholesterolgehalte
- een hoog vetgehalte in het bloed