Iedereen kent het waarschijnlijk wel uit zijn eigen jeugd: ruzie over het leegeten van je bord. Ook bij je eigen kinderen zal niet elke maaltijd even vlot verlopen. Wij verzamelden 9 tips hoe je kan omgaan met een moeilijke eter aan tafel.
Tip 1: Besef dat elk kind deze fase door maakt
De eerste tip is er vooral eentje voor jezelf: besef dat élk kind deze fase doormaakt. Het is zelfs een normaal onderdeel van hun ontwikkeling! Kinderen lusten bijna alles tot een leeftijd van ongeveer 18 maanden. Vanaf 1,5 à 2 jaar wil je kind minder graag nieuwe dingen proeven. Je kind gaat af op wat het kent en vermijdt ‘risico’s’ door geen dingen te eten die het niet kent. Dat is evolutionair zo bepaald: kinderen gaan vanaf die leeftijd wat meer op ontdekking in hun omgeving en in een ver verleden zou het gevaar voor vergiftiging erg toenemen als ze zomaar alles in hun mond zouden durven steken.
Ongeveer tussen de 4 en 6 jaar zal je kind het moeilijkst doen aan tafel. Dat het biologisch te verklaren valt en waarschijnlijk tijdelijk is, vormt echter geen grote hulp op korte termijn. We gaan dus op zoek naar wat je als ouder wél kunt ondernemen.
Tip 2: Bereid de maaltijd goed voor
Een goede voorbereiding kan het verschil maken. Structuur is voor kinderen namelijk erg belangrijk. Zo zijn er idealiter per dag 3 ‘grote’ maaltijden (ontbijt, middag- en avondeten), en 2 tussendoortjes (eentje ‘s morgens en eentje in de namiddag). Eet zo veel mogelijk elke dag op ongeveer hetzelfde moment. Deze regelmaat kan je kind helpen om rustig aan tafel te gaan.
Heeft je kind al grote honger voor het eten klaar is? Geef je kind dan iets kleins te eten zoals kerstomaatjes. Zo voorkom je dat je kind boos en hongerig aan tafel gaat.
Tip 3: Laat je kind helpen bij het klaarmaken van de maaltijd
Het kan ook helpen je kinderen te betrekken bij de bereiding van de maaltijd: ze kunnen groentjes wassen, water in de kookpot doen, kruiden toevoegen, de tafel dekken … En niets leuker dan zelf een pizza te beleggen of een gezonde hamburger laag per laag samen te stellen!
Tip 4: Kies voor diepe of grote borden
Moeilijke eter aan tafel? Gebruik grotere of diepere borden zodat de hoeveelheden kleiner lijken. Schep ook niet te veel in één keer op, want dat kan afschrikken. Meer vragen als je nog honger hebt, kan altijd. Of laat je kind zelf het eten op het bord scheppen. Zo leert het ook zelf doseren en bepalen hoeveel genoeg is.
Tip 5: Dwing je kind niet om te eten
Negeer fout gedrag zoveel mogelijk. Als je kind helemaal niets wil eten of aangeeft dat het genoeg heeft, dan neem je beter het bord gewoon weg na ongeveer 20 minuten. Schenk er verder geen aandacht aan, en bied ook geen alternatief aan. Dwingen tot eten is nooit een goed idee. Het is bovendien echt geen ramp als je kind eens niet of niet veel eet. Maar als je kind een half uur na de maaltijd al naar een tussendoortje vraagt, ga je daar natuurlijk niet op in. Dan moet het wachten tot de volgende maaltijd.
Tip 6: Blijf proberen
Plots lijken pakweg champignons, aubergines of bloemkool voor kinderen wel rechtstreeks uit de hel te komen: wat je ook probeert, ze willen het niet eten. Het heeft weinig zin het hen op te dringen, maar schrap groenten en fruit zeker niet uit het menu. Breng genoeg variatie in de maaltijden en blijf proberen! Onthoud dat kinderen 10 tot 15 keer moeten geproefd hebben voor ze daadwerkelijk iets lusten. Herhalen is dus de boodschap! Maak vooraf duidelijke afspraken over de grootte van de portie die je kind moet proeven. 4 hapjes of 1 eetlepel bijvoorbeeld.
Tip 7: Maak een fijn moment van de maaltijd
Het is vooral belangrijk dat maaltijden leuk zijn en zo weinig mogelijk gepaard gaan met spanningen, stress, woede en huilbuien. Eten heeft een belangrijke sociale functie in het gezin en mag dus geen machtsstrijd worden. Probeer daarom om maaltijden met een positief gevoel te associëren. Het is daarom ook goed om zoveel mogelijk allemaal samen te eten en er een gezellig en rustig moment van te maken. Geef als ouder steeds het goede voorbeeld: eet zelf voldoende fruit en groenten, eet niet voor televisie maar aan tafel. En leg je smartphone of tablet aan de kant.
Tip 8: Proeven ≠ beloning
Proeven koppelen aan een beloning zoals een koekje of extra schermtijd is geen goed idee. Stel, je kind beschouwt het proeven van boontjes of courgette als een vreselijke ervaring. Als je een beloning geeft, bevestig je dit idee: ‘Ik heb iets ergs doorstaan en daar krijg ik nu een beloning voor’. Beloon dus ook niet elk hapje met applaus of complimentjes. Dat werkt emotioneel eten in de hand. Leer je kind dat het heel normaal is om van alles te proeven en met smaak van je maaltijd te genieten.
Tip 9: Verberg het probleemingrediënt
Je kan de smaakpapillen van je kind om de tuin leiden door groenten onherkenbaar te maken of de aandacht op iets anders te vestigen.
- Verwerk groenten in een puree (wortel, broccoli, prei ... ) of mix ze fijn in een saus (paprika, wortel, courgette ...)
- Mix kikkererwten met andere groenten tot een lekkere hummus voor op de boterham.
- Voeg lettertjespasta toe aan de groentesoep.
- Snij komkommer of worteltjes in grappige vormpjes.
- Maak 'groentenfrietjes' in de oven met zoete aardappel, rode biet, pastinaak, wortelen ...
- Koop pasta gemaakt uit groenten zoals erwtenpasta, courgetti ...
- Maak een fruitbrochette met kiwi, appel, druiven ... Of leg het fruit in de vorm van een gezicht op een bord.
- Verwerk fruit in een drankje: maak eens een smoothie of een milkshake.
- Vormt brood een probleem? Probeer dan alternatieven zoals havermoutpap, rijstwafels, crackers, (liefst volkoren) rijst, couscous, bulgur, quinoa of pasta.