Mama’s die tijdens de lockdown in het ziekenhuis bevielen, moesten het zonder bezoek stellen. Enkel de partner was welkom. Er gaan heel wat stemmen op om het kraambezoek ook na de coronaperiode terug te schroeven. Hoe denken de mama’s erover?
Positief effect
Een glaasje bubbels, elke bezoeker die de pasgeboren baby graag wil vasthouden, een hoop cadeautjes en bloemen her en der, te veel mensen op hetzelfde moment over de vloer in een krappe ziekenhuiskamer … inderdaad, we hebben het over kraambezoek. Maar niets van dat voor ouders die de voorbije maanden een kindje mochten verwelkomen. Corona legde het bezoek stevig aan banden.
Materniteiten zagen het positieve effect van de afwezigheid van kraambezoek bij de kerseverse mama’s en hun pasgeboren baby’s. Mama (en papa/meemama) en baby kregen rustig de tijd om elkaar te leren kennen, de (borst)voeding kon minder stressvol opstarten, vroedvrouwen konden hun werk beter doen …
Kraambezoek afschaffen of aanpassen?
Het gevolg: in heel wat ziekenhuizen liggen plannen om het kraambezoek permanent te beperken. Of misschien zelfs af te schaffen. De Vlaamse Beroepsorganisatie voor Vroedvrouwen pleit alvast voor.
“Ik heb de voorbije maanden heel veel pas bevallen mama's gezien, en ze waren het er allemaal over eens. Geen bezoek, dat was een positieve ervaring, zowel voor mama's als voor vroedvrouwen. Hieruit moeten we leren", zei voorzitster Marlene Reyns in verschillende media.
Ook de gynaecologen scharen zich achter het idee. “Er is een betere en een vluggere recuperatie en herstel van de pas bevallen vrouw”, vertelde Johan Van Wiemeersch van de Vlaamse Vereniging voor Gynaecologie aan vrtnws. “Er is ook meer rust voor de pasgeboren baby en het heeft een positief effect op de kwaliteit van de borstvoeding.”
Vroedvrouw Stefanie: “Fenomenaal verschil voor de opstart van borstvoeding”
Stefanie D’haen begeleidde al honderden vrouwen voor en na de geboorte van een kindje. “Ik zie enkel voordelen van de inperking van het bezoek”, zegt ze.
“Een bevalling valt mentaal en psychisch niet te onderschatten. Heel wat mama’s functioneren de 1ste uren na de arbeid grotendeels op adrenaline, maar het herstel op de materniteit die 1ste dagen na de bevalling is heftig. Ik merk ook dat mama’s rustiger naar huis komen. En dat de informatie die ze in het ziekenhuis hebben gekregen, beter is blijven hangen.”
Maar het grootste effect is volgens Stefanie te zien bij de borstvoeding. “Wat een fenomenaal verschil! In het begin is het cruciaal om een baby veel aan te leggen. Als er veel bezoek is, worden die voedingsmomenten – al dan niet bewust – uitgesteld, onderbroken of afgebroken. De eerste 3 dagen zijn zo belangrijk, dan is constant bezoek niet altijd goed.”
“Een ander voordeel: de rust die mama’s ervaren”, weet Stefanie. “Mentaal heeft het een positief effect op de verdere kraamperiode. Het psychische deel wordt na de bevalling nog te vaak vergeten of te weinig belicht."
"Maar ik geef toe dat ik zelf verwonderd was over het opmerkelijke effect. Heel wat mama’s spreken me niet tegen, zelfs degenen die prenataal gewonnen waren voor bezoek. Het biedt ook de kans om dat mooie gezinsmoment intenser te beleven.”
Wat zeggen de mama’s?
Paulien (32): “1ste dagen alleen met Millie waren zalig”
Paulien (32) beviel op 24 april, pal in de lockdown, van haar 2de dochtertje, Millie. “Ik ben 4 dagen en 3 nachten in het ziekenhuis gebleven en enkel mijn man mocht erbij zijn. Wij kozen voor rooming-in, want eens hij de maternitiet zou verlaten, kon hij niet meer terugkomen.”
“Wel heel spijtig dat Alix (2,5) niet kon komen kennismaken met haar kleine zus. Daarvan had ik het meeste hartzeer. En van het feit dat mijn mama niet mocht langskomen. Videobellen dan maar hé."
"Mijn beste vriendin lag trouwens in hetzelfde ziekenhuis, ook net bevallen. Niet kunnen langslopen bij elkaar was moeilijk. Ik kijk er met gemengde gevoelens op terug. Ik genoot van de rust, maar miste bepaalde mensen. Zeker mijn ouders.”
“Anderzijds waren die 1ste dagen alleen met Millie echt zalig. Op voorhand had ik stress en verdriet, omdat ik wist dat ik geen bezoek mocht ontvangen. Alix werd destijd te vroeg geboren en werd meteen naar neonatologie gebracht. We kregen bezoek, maar mijn kind lag niet bij mij op de kamer. Niet de ervaring zoals ik ze in gedachten had. Millie werd geboren na 39 weken, maar weer was het niet zoals het moet zijn.”
“We waren sowieso niet van plan om Jan en alleman te laten langskomen op kraambezoek. Sommige ouders doen dat wel, wat storend is voor andere ouders die de rust nodig hebben en opzoeken. Van mij mag kraambezoek beperkt worden tot minder uren per dag. Een bezoekersaantal bepalen lijkt me moeilijker, want wat doe je dan met grote gezinnen, of gescheiden grootouders … ? Dan moet je weer kiezen.”
Nora (34): “Beperken tot gezin, grootouders en meter en peter”
Nora (34) is mama van de actieve Leila (5). “Minder bezoek had ik niet erg gevonden. Sommige mensen bleven te lang hangen. Er kwamen ook een beetje te veel ‘verre familieleden’. En sommigen stonden er zelfs al voor het bezoekuur startte. Daar zat ik nog te kolven … toen de tante van mijn man binnenwandelde.”
“Het kraambezoek beperken tot gezinsleden, grootouders, meters en peters zou ik een goed idee vinden. Die staan dicht bij mij en ik vertrouw ze helemaal. Die kunnen je baby dan eens overnemen, zodat jij wat rust vindt. Of zodat je even kan gaan douchen bijvoorbeeld. Al vond ik het ook heel fijn toen mijn beste vriendinnen er waren. Alles chill, beetje praten, niet de hele tijd over mijn baby hangen.” (lacht)
“Ja, misschien schop je sommige mensen tegen de schenen als je zegt dat ze niet op bezoek mogen komen. Daarom zou het niet slecht zijn dat de materniteit de beperking oplegt. Pas op, ik herinner me dat ze er al een rem op zetten als je als mama aangeeft dat je het niet ziet zitten.”
Isabel (39): “Soms snakte ik naar momenten met ons tweetjes”
Isabel (39) werd 7 jaar geleden mama van Silas. “Een baby krijgen en geen bezoek? Hmm ... dat zet me aan het denken. Enerzijds vond ik het heerlijk om mijn kleine wondertje aan onze vrienden en familie te mogen voorstellen. Anderzijds snakte ik naar momenten van rust en stilte, momenten met ons tweetjes. Zodat ik hem beter kon horen, voelen, begrijpen.”
“Ik denk dat de keuze bij de ouders mag gelegd worden. Kies zelf wanneer je iedereen inlicht over de blijde gebeurtenis: als je in het ziekenhuis bent of pas als je thuis bent.”
Karlien (34): “Geen kraambezoek gaat te ver, begrenzing kan voordelen hebben”
Karlien (34) geniet elke dag van haar 2-jarige Felix. “Wel of geen bezoek in het ziekenhuis na een bevalling? Geen evidente vraag. Het antwoord is heel persoonlijk. Voor mij mocht het gerust wat minder zijn. Zeker omdat het mijn 1ste kindje was. Iets meer ruimte om kennis te maken met mijn baby en mijn nieuwe rol was welkom geweest.”
“Tegelijk kan ik me moeilijk voorstellen dat ik zo’n belangrijk moment niet zou kunnen delen met de mensen die voor mij het belangrijkst zijn. Geen bezoek zou voor mij dus iets te ver gaan, maar een begrenzing kan zeker voordelen hebben.”
Evelien (38): “Kom maar af!”
Evelien (38) is een meisjesmama van 2 stoere meiden, Fien (10) en Hannah (7). En absoluut pro kraambezoek. “Na de geboorte van mijn 1ste kindje was ik dolblij met kraambezoek. Het was een onverwachts zware bevalling (een ongeplande keizersnede na uren arbeid) en ik had nood aan mijn ‘framily’. Vooral mijn moeder kon niet snel genoeg aan mijn bed staan. Ik wilde zo graag mijn verhaal doen, troost zoeken, maar ook trots zijn en oma haar kleindochter tonen.”
“Ik vond het zalig om mij geen zorgen te hoeven maken over eten en drinken voor gasten, een opgeruimd huis ... Het ziekenhuis is het ziekenhuis. Niemand verwachtte iets van mij, behalve mijn baby zien. En misschien een glas cava.”
“Een pluspunt: bezoek was/is in het ziekenhuis ‘beperkt’ tot een aantal uren. Mijn dagindeling was dus heel gestructureerd: ‘s ochtends en in de vroege namiddag was het ik, mijn dochter en man. Vanaf 14 tot 20 uur kwam het bezoek en na 20 uur was het weer tijd voor ons drietjes.”
“Nog een voordeel: eens thuisgekomen was ik niet gehaast om volk uit te nodigen. Veel mensen waren al eens langsgeweest, dus ik kon rustig op adem komen. Na de geboorte van mijn 2de dochter heb ik zelfs heel bewust aangedrongen op bezoek in het ziekenhuis. ‘Kom maar af!’”