Door de toenemende vergrijzing hebben steeds meer mensen thuis verzorging nodig. Hoe kan de thuiszorg aan deze stijgende vraag tegemoet komen, zonder aan warmte te verliezen? Innovatie kan een antwoord bieden. Hoe? Dat kom je hier te weten!
De coronacrisis heeft innovatie in de thuiszorg versneld. “Er kwamen plots nieuwe vragen en problemen. Dus we moesten snel naar oplossingen zoeken. Maar ook op lange termijn kan innovatie een slimme én vooral positieve invloed hebben op patiënten”, vertelt Dorien Vandormael, strategisch manager innovatie bij i-mens, onze partner in thuiszorg.
Innovatie maakt het makkelijker
“Innovatie vertrekt van wat klanten in de thuiszorg nodig hebben. Hoe kunnen we hun dagelijks leven verbeteren? Hoe kunnen we hen met nieuwe toepassingen beter helpen?”
“Om te voelen wat er leeft, ga ik zelf af en toe een dagje mee op pad. Daar leer ik enorm veel van bij. Het toont me dat innovatie écht het verschil kan maken in de thuiszorg. Bovendien maakt het de zorg ook persoonlijker. We kunnen met technologie specifiek op de situatie van een persoon inspelen”, gaat Dorien verder.
Staat er dan plots een robot voor de deur?
Innovatie en technologische vernieuwing(en) roepen vaak nog heel wat vragen op. “Sommige mensen denken soms dat er een robot voor hun deur zal staan. Dat zal niet gebeuren. Zorgverleners zullen blijven langskomen, maar in bepaalde zorgtrajecten kan een huisbezoek afgewisseld worden met bijvoorbeeld een videogesprek.”
“Of een medewerker kan via technologie, naast de huisbezoeken, de gezondheidstoestand van een persoon ook vanop een afstand volgen. Zo kunnen we op alarmerende momenten sneller ingrijpen.”
“Je merkt het: innovatie zorgt voor heel wat nieuwe mogelijkheden die uiteindelijk de patiënt alleen maar ten goede komen.”
“Dat mensen bij de start wat onzeker zijn, begrijpen we helemaal. Dat is ook de reden waarom goed informeren zo belangrijk is. Om innovatie in de huiskamer binnen te brengen, moeten we erover praten. Uitleggen wat er zal gebeuren en hoe we dit aanpakken. Zo haal je onzekerheden weg en creëer je een gevoel van vertrouwen.”
Hoe maakt innovatie het verschil? 5 warme voorbeelden
1. Coronapatiënten vlugger naar huis
“We zochten naar een manier om coronapatiënten in het ziekenhuis sneller weer thuis te krijgen. Zo kunnen ze in hun vertrouwde omgeving verder herstellen”, vertelt Dorien.
Hoe dat precies in zijn werk gaat? Herstellende patiënten krijgen meetmateriaal mee naar huis om hun waarden zelf te meten. Denk bijvoorbeeld aan bloeddruk of saturatie (zuurstof in het bloed).
“Het vernieuwende hieraan is dat ze deze waarden via een app of telefonisch kunnen doorgeven. Een zorgkundige volgt vanop een afstand alles nauwkeurig op en bij afwijkende waarden grijpen we snel in. We verwittigen de persoon in kwestie én vragen een dokter om langs te gaan.”
Iemand die na een ziekenhuisopname door corona verder thuis werd opgevolgd, is Eddy (68). Hij werd door zijn huisarts doorverwezen na een coronabesmetting met ademhalingsproblemen tot gevolg. Hij kreeg zuurstof en stemde in om thuis verder opgevolgd te worden.
“De telemonitoring betekende voor mij een héél groot verschil. Ik mocht na 6 dagen het ziekenhuis verlaten. Als de thuisopvolging er niet was, had ik langer dan een maand in het ziekenhuis moeten blijven! Ik kreeg een zuurstofapparaat mee en werd vanop een afstand door de thuiszorg opgevolgd.”
“Ik kreeg elke ochtend telefoon van thuiszorg. Ik moest dan mijn waardes (bloeddruk en saturatie) doorgeven. Daarvoor kreeg ik zo’n apparaatje mee om rond mijn vinger te doen. Dat ging eigenlijk allemaal heel makkelijk en ik was er snel mee weg. De thuisopvolging na mijn corona-opname? Ja, ik zou het niet anders gewild hebben.”
2. Diabetespatiënten geven hun waarden online door
Ook diabetespatiënten kunnen via een app hun suikerwaarden in- en doorgeven. Een zorgverlener houdt het vanop een afstand mee in het oog, wat de mensen een geruster gevoel geeft. Zijn er grote schommelingen in de suikerwaarden? Dan kan de zorgverlener sneller ingrijpen door langs te gaan of een dokter te sturen.
Met de gegevens die iemand in de app ingeeft, kunnen thuisverpleegkundigen ook veel makkelijker zijn of haar levensstijl nagaan. Beweegt de persoon wel genoeg of hoe is het met zijn of haar gewicht? “De app vertelt ons héél veel. Dat kan erg nuttig zijn voor de gezondheid en het algemene welzijn van de patiënt”, vertelt Dorien.
3. Slimme drinkfles zegt wanneer je moet drinken
Uitdroging is een veelvoorkomend probleem bij ouderen. Ook hier kan innovatie een verschil maken. Maak kennis met de slimme drinkfles, die helpt om uitdroging te voorkomen. Deze fles registreert hoeveel water iemand per dag drinkt.
“Met deze drinkfles zien we vanop een afstand hoeveel iemand drinkt. Drinkt een ouder persoon te weinig? Dan krijgen we – via de gegevens van de drinkfles – een melding en bellen we de persoon meteen op. Zéker in de zomer en op warme dagen merken we dat deze innovatie écht een verschil maakt”, weet Dorien.
“Slimme drinkflessen geven een signaal wanneer iemand te weinig drinkt. Dan belt de zorgcentrale even op”
4. Videobellen haalt patiënten uit hun isolement
Via een tablet worden mensen thuis opgebeld door een zorgkundige. De bedoeling is om een babbel te hebben. Dat gaat over van alles: van hoe het met hun kleinkinderen gaat tot wat ze die dag gegeten hebben. “Zo’n gesprek helpt niet alleen om hen uit hun sociale isolement te halen, het zorgt ook voor structuur in hun week. Zo wordt elke beeldbelsessie goed op voorhand ingepland”, vertelt Dorien. “Dit project loopt zo goed, patiënten reageren zo enthousiast, dat we merken dat het een blijver is.”
Katrien Goethals is verzorgende in Gent. Zij ziet vanop de 1ste rij hoe beeldbellen het verschil maakt. “Het is een moment waar mensen steeds naar uitkijken.”
“Beeldbellen is voor veel van mijn klanten een blijk van waardering. Ze vinden het fijn om te vertellen over hoe het met hen gaat en wat ze meemaken. Ze zijn blij dat iemand de tijd neemt om te luisteren. Een beeldbelsessie is ook altijd heel spontaan. En het versterkt de (vertrouwens)band die ik met hen heb.”
“Onlangs zei een patiënt het erg mooi: ‘beeldbellen is alsof er iemand thuis over de vloer komt voor een bezoekje’. En zo voel ik het ook aan: mensen kijken ernaar uit, het is een aanvulling op de zorg die ze al krijgen en geeft hen veel voldoening.”
“Voor verzorgenden is het goed om er ook vanop een afstand voor hun klanten te zijn. Er is het sociale luik enerzijds, maar anderzijds kunnen we ook zien hoe het écht met iemand gaat. Zucht hij of zij vaak? Ligt de woonkamer er op de achtergrond rommelig bij? Het is meer dan een losse babbel. Zo proberen we, waar nodig, ook preventietips te geven rond vallen en voeding”, zegt Katrien.
Of de technologie soms een drempel is? “Ik merk dat het in het begin een stressfactor is. Een tablet is vaak iets wat mensen niet goed kennen. Ze weten niet goed hoe hij werkt. Daarom komt er vooraf altijd iemand langs om uitleg te geven. Maar je merkt dat ze er snel mee weg zijn. Er gaat vaak ook een hele nieuwe wereld open: ze kunnen bellen naar familieleden of foto’s van hun kleinkinderen op de tablet bekijken”, besluit Katrien.
“Beeldbellen haalt mensen uit hun sociale isolement”
5. Valpartijen: door innovatie zijn we sneller ter plaatse
Vallen is een veelvoorkomend probleem bij ouderen. Voor wie nog thuis woont, is er niet altijd hulp in de buurt. “Innovatie kan dan een belangrijke bijdrage leveren. Zo installeren we sensoren in de woning of krijgt de patiënt een smartwatch rond de pols”, vertelt Dorien.
Deze technologische toepassingen helpen om vanop een afstand te kijken hoe het met iemand gaat. En of deze persoon nog mobiel is. “Is iemand al een tijdje niet meer in een bepaalde ruimte geweest? Dan gaan er alarmbelletjes af. We laten dan meteen iemand langsgaan.”
Technologie in de huiskamer: wat met de privacy?
Technologie en innovatie binnenbrengen in de huiskamer van mensen wil ook zeggen dat je aandacht moet hebben voor de privacy van hun gegevens. Want persoonlijke en medische gegevens worden steeds vaker digitaal doorgestuurd.
“Een belangrijk aandachtspunt”, bevestigt Dorien. “Daarom is het belangrijk om ethisch te werk te gaan. We waken erover dat elke zorgverlener met respect én op een doordachte manier met de privacygegevens omgaat. We beschermen de gegevens op elk moment. Want ook dat is een belangrijk deel van innovatie in de thuiszorg.”