Denk je bij logopedie meteen (en misschien alleen) aan kinderen die hulp nodig hebben bij spraak- en taalontwikkeling? Of hulp bij stotteren? Je kan bij een logopedist voor véél meer terecht. Logopedist Rudy Bellekens vertelt er meer over.
“Een logopedist is er om mensen te helpen. Een logopedist helpt je bij communicatie in de ruime zin: mondelinge taal, schriftelijke taal, spraak ... Als iemand na een beroerte bijvoorbeeld niet meer kan praten, kan een logopedist hulp bieden. We zien ook mensen met slik- en ademhalingsproblemen. De reden van een bezoek aan een logopedist kan heel uiteenlopend zijn.”
“We helpen zowel kinderen als volwassenen.Ik zie mijn patiënten gemiddeld 2 keer per week”, vertelt logopedist Rudy Bellekens.
Waarvoor kunnen kinderen bij de logopedist terecht?
Er zijn kinderen die niet tot een goede spraak- of taalontwikkeling komen. Logopedisten krijgen dan de vraag van de ouders om bij te springen. Maar ook de school kan het signaal geven dat logopedie aan te raden is.
“In mijn praktijk zie ik kinderen met spraakproblemen of kinderen die stotteren. We begeleiden bij problemen in de taalontwikkeling. Kinderen die het moeilijk hebben met schrijven of lezen kunnen ook bij een logopedist terecht”, vertelt Rudy.
Logopedist is geen leerkracht
Wie logopedisten ook steeds vaker zien, zijn kinderen met leermoeilijkheden. “We gaan dan op zoek naar de oorzaak. Waarom kan het kind niet goed volgen in de klas? Op dat vlak kunnen we heel specifiek en individueel helpen. En dat is goed nieuws voor het kind, want op school is daar vaak geen tijd voor.”
Soms is er verwarring rond logopedisten en de begeleiding van kinderen met leermoeilijkheden. “Omdat we leerlingen begeleiden, ontstaat soms het misverstand dat we leraars zijn of bijles geven. Dat we leerstof uitleggen of dat logopedie bedoeld is om een andere taal te leren. Dat zijn geen taken van een logopedist. Natuurlijk kunnen meertalige kinderen wel bij een logopedist terecht als ze een taalstoornis hebben, maar alleen als ze dat probleem ook in hun moedertaal hebben. We bekijken samen met de ouders wat de mogelijkheden zijn.”
Hoe helpen logopedisten volwassenen?
Niet alleen kinderen, maar ook volwassenen kunnen bij een logopedist terecht. “Ik begeleid vooral mensen met een NAH, een niet-aangeboren hersenletsel. Mensen die na een beroerte bijvoorbeeld een ernstige taal- en spraakstoornis krijgen. Of mensen die kampen met ademhalingsmoeilijkheden of slikproblemen. Ik help ook mensen die stotteren.”
“Ik zie als logopedist ook mensen met de ziekte van Parkinson. Hun tong- en mondmotoriek gaat erop achteruit. Ook slikstoornissen zien we bij die patiënten vaak terugkomen. Het doel van logopedie is om de symptomen zo lang mogelijk af te remmen en de impact ervan te beperken.”
“Ons doel? Mensen helpen en ze leren hoe ze kunnen blijven communiceren. Of hoe ze kunnen blijven slikken en eten. Dat bevordert hun levenskwaliteit. En net omdat ze hun taal en communicatie behouden, kunnen ze langer zelfstandig blijven wonen.”
Logopedist neemt frustraties (grotendeels) weg
Als logopedist ziet Rudy dat een gebrek aan communicatie leidt tot frustratie. “Als je zelfs de eenvoudigste dingen niet meer kan zeggen, zorgt dat voor ongemak.”
“Zelfs de eenvoudigste dingen niet gezegd krijgen, zorgt bij mensen voor ongemak.”
“Ik merk dat we er alles aan doen om lichamelijk gezond te blijven. We tellen onze stappen, we zorgen ervoor dat we voldoende slapen, nemen medicatie als we ons ziek voelen. Maar voor het belang van communicatie is niet altijd evenveel aandacht.”
“Nochtans zijn praten, schrijven, jezelf kunnen uitdrukken, iets kunnen vragen … zo belangrijk. Het is een drama wanneer mensen hun taal en communicatie (dreigen) te verliezen. Dan pas beseffen ze hoe afhankelijk ze hiervan zijn.”
“Het is een drama wanneer mensen hun taal en communicatie (dreigen) te verliezen”
Rudy legt verder uit met een voorbeeld. “Ik begeleidde ooit een man in een rusthuis, Albert. Hij was een heel weekend lang verbaal agressief tegen het zorgpersoneel. Hij kreeg niet gezegd wat er aan de hand was. Het zorgpersoneel had weinig tijd. Op maandag had ik een consultatie en heb ik rustig met hem gepraat. Hij kon toen uitleggen wat er scheelde. Hij dacht rustig na over zijn woorden. Wat bleek? Hij had het ’s nachts koud, maar kon het niet uitleggen. Vandaar zijn boosheid en frustratie.”
Logopedie in een breder kader
Het voorbeeld van Albert toont aan hoe belangrijk het is om de tijd te nemen en goed naar elkaar te luisteren. “Dat is belangrijk bij mensen met een spraak- of communicatieprobleem. Als ze niet op hun woorden komen, worden ze zenuwachtig. Dat maakt het probleem vaak erger. Als ze rustig kunnen blijven, krijgen ze meer gezegd.”
“Bij taal en communicatie komt ook meer kijken dan spreken alleen. Denk aan mimiek of lichaamstaal. Ook oogcontact is belangrijk. Het is een totaalplaatje.”
“Bij taal en communicatie komt er ook meer kijken dan spreken alleen”
Wie is Rudy Bellekens?
Rudy Bellekens studeerde in 1983 af als logopedist. Hij wist altijd dat hij mensen wilde helpen. En dat hij een talenknobbel had. Samen met zijn echtgenote, ook logopedist, heeft hij een multidisciplinaire groepspraktijk ‘Den Bergop’ in Heist-op-den-Berg.
Rudy behandelt kinderen met taal- en spraakontwikkelingsstoornissen, net als kinderen met leermoeilijkheden. Daarnaast focust hij zich op de mondelinge en schriftelijke taal en spraak bij volwassenen met een niet-aangeboren hersenaandoening (NAH). Bijvoorbeeld een ernstige beroerte, waarna de taal en spraak verstoord zijn.