Als je veel zorg nodig hebt, heb je vaak veel kosten. Gelukkig bestaan er verschillende zorgbudgetten, die je helpen de extra kosten voor vervoer, verzorging, het woonzorgcentrum of mantelzorg te dragen. Via de Dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds kan je een zorgbudget aanvragen.
De Vlaamse Sociale Bescherming is er dankzij de zorgpremies die iedereen in Vlaanderen betaalt en waardoor meer dan 300 000 zorgbehoevende mensen een zorgbudget krijgen om hun levenskwaliteit te verbeteren.
Zorgbudget voor mensen met een handicap
Dit wordt ook wel ‘het basisondersteuningsbudget’ genoemd. Het is een zorgbudget van 300 euro per maand voor zowel kinderen als volwassenen, met een mentale of fysieke beperking, die aan bepaalde voorwaarden voldoen. Je krijgt dit automatisch en hoeft het niet aan te vragen.
Zorgbudget voor ouderen met zorgnood
Met dit budget kan ik enkele dagen per week een warme maaltijd aan huis laten leveren en een poetsvrouw betalen. Zo moet ik mijn kinderen minder lastig vallen want die hebben het al zo druk.
Vroeger heette dat de ‘tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden’.
- Voor zorgbehoevende 65+ers met een beperkt inkomen en gezondheidsproblemen.
- Het bedrag (maximaal 725 euro per maand) is afhankelijk van je inkomen en je zorgzwaarte en dus voor iedereen verschillend.
- Je moet aangesloten zijn bij de Vlaamse Sociale Bescherming om een zorgbudget te kunnen krijgen en jaarlijks je zorgpremie betalen aan een Zorgkas.
- Aanvragen kan via de Dienst Maatschappelijk Werk van ons ziekenfonds.
John, 83 jaar: “Ik heb een heel klein pensioen en dagdagelijkse dingen, zoals koken en kuisen, lukken niet meer zo goed. Ik probeer mijn plan te trekken maar met dit budget kan ik enkele dagen per week een warme maaltijd aan huis laten leveren en een poetsvrouw betalen. Zo moet ik mijn kinderen minder lastig vallen want die hebben het al zo druk.”
Zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden
Mensen die heel zwaar zorgbehoevend zijn, kunnen dankzij dit budget extra hulp betalen en zo de verhuis naar een woonzorgcentrum uitstellen of hun mantelzorgers ontlasten.
Vroeger heette dat de ‘zorgverzekering’ of ‘mantelzorgpremie’.
- 140 euro per maand
- Geen leeftijdsgrens
- Krijg je als je veel zorg en hulp nodig hebt in je thuisomgeving of wanneer je in een woonzorgcentrum verblijft.
- Je moet aangesloten zijn bij de Vlaamse Sociale Bescherming om een zorgbudget te kunnen krijgen en jaarlijks je zorgpremie betalen aan een Zorgkas.
- Aanvragen kan via de Dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds. Zij komen langs en kijken in welke mate je zorg nodig hebt. Een meeting van je zorgzwaarte (= een indicatiestelling) zal uitwijzen of je recht hebt op het zorgbudget. Woon je in een woonzorgcentrum, dan krijg je dit bedrag automatisch op basis van je verblijfsattest.
Kathy, maatschappelijk werker: "Iedereen wil liefst zo lang mogelijk thuis wonen en met wat thuiszorg, familie en vrienden lukt dat vaak ook. Maar je komt pas in aanmerking voor een ‘zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden’ als je héél veel zorg nodig hebt en afhankelijk bent van anderen: als je je niet meer kunt wassen of aankleden, je erg onzeker of bang bent, van alles vergeet zodat het gevaarlijk wordt, je medicatie niet meer kunt innemen … en eigenlijk constant iemand in huis moet hebben die je helpt en je beschermt.
Dit budget krijgen dus alleen mensen die heel zwaar zorgbehoevend zijn, fysiek én mentaal. Mensen die dus constant zorg, hulp en toezicht nodig hebben, bijvoorbeeld door dementie, kunnen dankzij dit budget extra hulp betalen en zo de verhuis naar een woonzorgcentrum uitstellen of hun mantelzorgers ontlasten. Met dit budget kunnen ze dan wat extra (professionele) hulp ‘kopen’ en krijgen de kinderen, buren of andere mantelzorgers wat ruimte voor quality-time met hen.
Iemand die naar een woonzorgcentrum verhuist, heeft ook recht op dit zorgbudget. Dat helpt de kosten van een woonzorgcentrum mee te dragen.
Dit budget maakt écht een verschil. Mensen stellen medische kosten of ingrepen soms uit omdat ze het niet kunnen betalen. Durven geen hulp in te roepen omwille van het kostenplaatje. Dan is een zorgbudget wel een verademing."
Hoe vraag je zo’n budget voor zwaar zorgbehoevenden aan?
Aanvraag via DMW
Jij of een mantelzorger vraagt dit aan via de Dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds. Zij maken dan een afspraak en komen coronaveilig op huisbezoek. Er mag gerust een mantelzorger bij aanwezig zijn. Dat helpt zeker als je mentaal of communicatief minder sterk staat.
Je zorggraad of de mate waarin je hulp nodig hebt, bepalen we aan de hand van een onafhankelijk en uniform evaluatie-instrument. Vroeger waren er verschillende methoden om je zelfredzaamheid te meten, maar sinds 1 juni 2021 gebruikt iedere zorgorganisatie verplicht een nieuw screeningsinstrument om je zorgzwaarte (nog) professioneler te kunnen beoordelen: de BelRai-screener voor volwassen.
Inschatten wat je wel of niet kunt
Deze screening is eigenlijk een heel grondig interview. Een professioneel opgeleide indicatiesteller stelt je gedetailleerde vragen over je dagelijks leven, je persoonlijke verzorging en je geestelijke gezondheid. Wat doe je zelf in het huishouden? Wie helpt er? Kan je de trap op en af? Kan je koken, of alleen nog iets opwarmen? Kan je een boterham smeren? Weet je hoe je koffie of thee moet zetten en doe je dat nog zonder hulp? Kan je zelf eten? Hoe gebeurt je vervoer naar de dokter? Wat kan je nog qua lichaamsverzorging? Kan je een telefoongesprek voeren? Een heleboel vragen en details om een goed beeld te vormen van je situatie. Van wat je nog zelf kan, al dan niet met een hulpmiddel of met de hulp van iemand bij je thuis. Deze methode oordeelt niet over de ernst van je medische klachten of ziekte, wel over de mate waarin je zelfredzaam bent.
Bij elke vraag krijg je een bepaald gewicht. Kan je bijvoorbeeld nog wel een boterham smeren maar niet meer koken, dan nemen we dat mee. Of kan je nog wel koken als iemand anders alles voor je klaarlegt? Dan krijgt ook een beetje gewicht in die grote schaal. Elk detail telt. De indicatiesteller noteert alle info in een systeem en dat berekent automatisch of je recht hebt op een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden of niet. Het besluit krijg je via een beslissingsbrief van de Zorgkas. Vanaf dan krijg je eventueel 140 euro per maand om de hoge zorgkosten in je thuissituatie te helpen betalen.
Afhankelijk van je situatie en of die in de nabije toekomst terug zal veranderen, krijg je een budget voor 6 maanden tot 3 jaar toegekend. Daarna moeten we je situatie opnieuw bekijken.