Zwangerschapsverlies of een miskraam zorgt voor onzichtbaar verdriet met een grote impact. Charlot en Sil (allebei 30) zijn 10 jaar samen en hebben sinds het begin van hun relatie een grote kinderwens. Maar tot 5 keer toe verloren ze een kindje voor de geboorte. Ze praten over dat verdriet, om het taboe te doorbreken.
Charlot en Sil zijn mama en papa van Anna (4) en Bas (1). Maar ze hebben ook 5 vlinderkindjes – kindjes die stierven voor de bevalling.
Bij een miskraam verliest ook papa zijn kindje
“Ik vind het belangrijk dat iedereen weet wat een miskraam met je doet. Reacties als ‘je was nog maar een paar weken ver’ of ‘er was vast iets mis’ helpen niet. Zeg: ‘amai, da’s kak’ of ‘als je iets wil vertellen, dan luisteren we’.”
“Goede raad is niet nodig, wel het besef dat je vrienden er zijn en dat jij er mag zijn mét je verdriet”, vertelt Charlot. Sil knikt: “Telkens als ik erover praat, voelen mensen zich ongemakkelijk. Ze staan er niet bij stil dat ik als papa óók mijn kinderen verloren ben.”
1ste zwangerschapsverlies: hemel op ons hoofd
Natuurlijk zwanger worden lukte niet. Het koppel startte de zware weg van een vruchtbaarheidsbehandeling. Charlot was na de 2de poging zwanger, hun geluk kon niet op.
Tot ze naar de gynaecoloog gingen voor een echo. Een zucht, gevolgd door ‘sorry, het hartje klopt niet meer’. “De hemel viel op ons hoofd. We hielden rekening met veel zaken, maar niet met het feit dat het kon misgaan eens ik zwanger was”, weet Charlot nog.
Kwaad op de wereld
“Geen idee hoe we thuis zijn geraakt. Halverwege de lange ziekenhuisgang stortte Sil in. Ik nam hem bij zijn schouders en zei: ‘het enige wat we nu moeten doen, is buiten geraken’. Het was de enige keer dat Sil huilde en dat hij kwaad was op de wereld.”
“De wandeling van het ziekenhuis naar de auto was een van de zwaarste momenten uit mijn leven”
“Die 1ste miskraam kwam het hardst binnen. Ik zag het al zo voor me: 9 maanden later waren we trotse ouders met een baby in onze armen. Die wandeling van het ziekenhuis naar de auto was een van de zwaarste momenten uit mijn leven”, zegt Sil.
Niet weten wat te zeggen
“Mijn familie verwachtte de 1ste echofoto’s. Ik stuurde geen foto’s, maar een bericht: ‘de baby is dood’. 4 harde woorden, maar zo was het wel”, zucht Charlot. “Ook aan onze vrienden lieten we weten dat we ons kindje verloren waren. En dat we even niemand wilden horen.”
De gynaecoloog stelde een curettage voor, een ingreep om de dode foetus na een zwangerschapsverlies te verwijderen. “Onderweg naar de operatiezaal was ik weg van de wereld. De verpleegster die me begeleidde vroeg (goedbedoeld) of ik het wat zag zitten. Ik keek haar aan en antwoordde: ‘ze hebben me gisteren gezegd dat mijn kindje dood is en nu halen ze het weg’. De vrouw sloeg rood uit en bleef zich excuseren.”
Een perfect minuscuul kindje
Na het 1ste zwangerschapsverlies volgde een gezond meisje, Anna. “Een jaar lang intens genot”, glimlacht Charlot. “Tot we aan een 2de kindje begonnen te denken.” Een hormonenkuur was niet nodig, want de bewaarde embryo’s van de vorige behandeling bleken nog sterk. En Charlot was snel zwanger. De blijdschap was van korte duur.
Charlot kreeg een bloeding, en nog een. “Foute boel, wist ik. Ik verloor een vuistdikke bloedklonter en wat later een vruchtzakje van zo’n 10 centimeter diameter, met daarin een perfect minuscuul kindje. Ik belde mijn mama. Pas toen zij huilde, besefte ik dat we ons kindje kwijt waren en voelde ik verdriet.”
Niemand geloofde mij
Er volgde nog een zwangerschapsverlies. “Ik was emotioneel en teleurgesteld. De reactie van de dokter was niets waard: ‘Na elke miskraam heb je meer kans op een zwangerschap. Met Anna heb je het bewijs dat het kan lukken’. Ik was zó kwaad. Ik voelde dat er een medische reden was voor mijn miskramen en niemand wilde mij geloven.”
“Ik voelde dat er een medische reden was voor mijn miskramen en niemand wilde mij geloven”
“2 dagen later moest ik naar het ziekenhuis voor een bloedafname en controle-echo. In tranen deed ik mijn verhaal bij de vroedvrouw. Zij sprak met de gynaecoloog. Ik moest een week rusten en kon dan op consultatie komen.”
Niet hechten aan de baby
“Omdat het de 3de miskraam was, wilde de gynaecoloog het onderzoeken. Ik was opgelucht, had het gevoel dat ik gehoord was en dat we verder konden. Ik bleek een bloedstollingsziekte te hebben, die de zwangerschapsverliezen verklaarde.”
“Uiteindelijk is Bas geboren na 4 miskramen. Tijdens de zwangerschap durfden we ons niet te veel hechten aan de baby”, zegt Sil. “Maar dan was hij er. Pure opluchting!”
Zwangerschapsverlies is ook clichés en onbegrip
“Vrienden, dokters en ander zorgpersoneel beseffen vaak niet hoe groot het verdriet is. Een zwangerschapsverlies verwerken duurt langer dan de buitenwereld denkt. Het onbegrip en de soms harde aanpak van mensen zijn onbeschrijflijk”, weet Charlot.
“Zo ‘troostte’ een dokter me met ‘je bent jong. Je hebt nog tijd. Je wordt vast snel zwanger’. Ik was overdonderd en had geen energie om te reageren. Maar ik had meer empathie verwacht van een arts. Ook woorden als ‘het is de natuur. Je hebt al een kindje. Wees dankbaar voor wat je hebt’, komen hard aan.”
7 kinderen
“We gaven onszelf nooit de ruimte om onze vlinderkindjes er echt te laten zijn”, geeft Charlot toe. “Maar we praten erover. Zo erkennen we dat ze er geweest zijn. We hebben 7 kinderen, maar we hebben voornamelijk Anna en Bas”, besluit Sil.
“We praten over onze vlinderkindjes. Zo erkennen we dat ze er geweest zijn”
Hoe verwerk je een zwangerschapsverlies: praten over de dood van een ongeboren kindje
Katrien Debevere helpt ouders die hun kindje tijdens of na de zwangerschap hebben verloren. Over zwangerschapsverlies bestaan weinig absolute cijfers. “Vergelijk het aantal aangegeven zwangerschappen met het aantal geboortes, dan kom je op 12 000 afgebroken zwangerschappen per jaar,” zegt Katrien.
In onze cultuur praten we moeilijk over de dood. “En zeker wanneer het gaat over de dood van een ongeboren kindje. De ouders kampen met wezenlijke vragen als ‘zijn wij ouders?’, ‘hebben wij een kind of niet?’. Tijdens mijn coachingsessies probeer ik met hen hun verdriet en de diepere trauma’s te verzachten.”
Meer info: www.systemsofthesoul.be.