Andere koolhydraatarme diëten zijn het Atkins of het hoog vet – en laag koolhydraatdieet. Als je een van deze diëten volgt, eet je vooral vetten en (heel) weinig koolhydraten en eiwitten.
Wat is ketodieet?
Voeding levert energie en bouwstenen voor ons lichaam. De voedingsdriehoek raadt aan om 50 tot 55% van onze energie uit koolhydraten te halen, 30 tot 35 % uit vetten en ongeveer 10% uit eiwitten. Het ketogeen dieet daarentegen werkt volgens de verdeling 3:1. Dat betekent dat 75% van de energie wordt aangeleverd door (vooral onverzadigde) vetten, en maar 25% door eiwitten en koolhydraten. Concreet komt dat neer op 20 tot 50 gram koolhydraten per dag, wat extreem laag is aangezien de aanbeveling voor een volwassene met een normaal voedingspatroon 270 gram is.
Wat doet het ketodieet met je lichaam?
Koolhydraten worden in het lichaam afgebroken tot glucose en leveren je lichaam energie. Die energie wordt gebruikt om te bewegen, maar ook voor automatische processen zoals ademen.
Als je (veel) minder of zelfs geen koolhydraten eet, zal er onvoldoende glucose zijn. Je lichaam schakelt dan automatisch over naar vetzuurverbranding. De lever zal dan vetten en eiwitten omzetten in ketonen. Die ketonen worden in plaats van glucose gebruikt als brandstof. Dat proces heet ketose.
Wat mag je (niet) eten?
Om in ketose te raken, is het belangrijk dat je weinig tot geen koolhydraten eet. Dat heeft een enorme impact op wat je wel en niet mag eten binnen het ketodieet.
Wel eten
Vis en vlees nemen een belangrijke plaats in het dieet. Aangevuld met ei, kazen en natuurlijke oliën en vetten zoals olijf- en kokosolie. Ook vette noten zoals pecanoten worden veel gebruikt. Bij groenten wordt het al iets moeilijker omdat sommige groenten veel koolhydraten bevatten. Vaak wordt de regel gehanteerd dat groenten die boven de grond groeien, gegeten mogen worden, zoals avocado, sla, spinazie, selder, olijven, komkommer, tomaten, courgette, paprika, snijbonen…
Fruit bevat dan weer veel suiker en wordt binnen dit dieet niet gegeten. Uitzonderingen zijn bessen zoals blauwe bessen, frambozen en aardbeien en kokosnoot.
Niet eten
De lijst van wat je in een ketodieet niet mag eten, is heel wat langer. Uiteraard worden alle suikerrijke producten zoals snoep, koekjes, taart, vruchtensap en frisdrank geschrapt. Maar ook fruit en zoete groenten zoals wortelen, uien, bietjes en (zoete) aardappelen worden geschrapt. En aangezien veel bewerkte producten zoals voorverpakte sauzen ook veel suiker bevatten, laat je die ook liggen.
Om het aantal koolhydraten tot een minimum te beperken, mag je ook geen graanproducten zoals brood, pasta, havermout, couscous of rijst eten. Ook peulvruchten zoals bonen, erwten en linzen zijn niet toegelaten.
Laat ook alcohol aan je voorbij gaan. Heb je dorst? Drink dan water, koffie of thee.
Voordelen
Koolhydraatarme vermageringsdiëten, zoals het ketogeen dieet, leveren op korte termijn veel gewichtsverlies op. Het probleem: er is een grote kans op jojo-effect en op lange termijn blijkt wie het ketodieet volgde terug meer aan te komen dan wie een dieet zoals het Mediterraans dieet volgde. Daarom wordt het ketodieet afgeraden als je wil afvallen.
Nadelen
Het ketodieet bevat vaak veel dierlijke producten met de slechtere, verzadigde vetten zoals vlees, boter en kaas. Een te hoge inname van die verzadigde vetten kan zorgen voor (te) hoge cholesterol en vergroot de kans op hart- en vaatziekten zoals een hartinfarct of beroerte.
Door het vermijden van koolhydraten, vermindert de inname van vezels. Nochtans zijn die belangrijk voor een goede darmwerking. Er zijn ook veel mensen die nadelen ondervinden van de ketose. Veelvoorkomende klachten zijn hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid, diarree of constipatie.
Het dieet is heel beperkend. Dat maakt het niet alleen moeilijk om op lange termijn vol te houden, het vergroot ook de kans op tekorten van vitamines en mineralen.
Het ketodieet is dus enkel nuttig in bepaalde medische gevallen zoals bij medicatieresistente epilepsiepatiënten en gebeurt altijd onder begeleiding van een arts of diëtist. Het dieet is wordt tijdelijk gevolgd, het is geen eetwijze die je een lange tijd mag aanhouden.