Raakte je besmet met het coronavirus? En heb je maanden nadien nog last van symptomen? Dan zou het best kunnen dat je langdurige COVID hebt, ook wel post-COVID-19 of long-COVID-19 genoemd. Maar wat is dat precies? Kan je ervan genezen, en hoe? Diego Castanares, professor en arts-expert bij het Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg, legt het je uit in 5 vragen en antwoorden.
1. Wat is langdurige COVID of long-COVID-19?
“Sinds mei 2020 zijn er patiënten die merken dat ze niet helemaal genezen na een coronabesmetting of dat symptomen na enkele weken weer de kop op steken. Zelfs symptomen die je in 1ste instantie niet linkt aan het coronavirus. In totaal ontwikkeltminstens 10 tot 15 % van de coronapatiënten langdurige COVID.”
“Over het algemeen zeggen we dat het gaat om post-COVID-19 als je 12 weken na het begin van een coronabesmetting symptomen hebt die minstens 2 maanden aanhouden en niet verklaard kunnen worden door een andere diagnose. Dat is de definitie die de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gebruikt. Belangrijk om te weten is dat niet iedereen met langdurige COVID extra medische zorg nodig heeft.”
2. Wat zijn de symptomen van langdurige COVID?
“Het symptoom dat het vaakst terugkomt, is algemene fysieke vermoeidheid. Andere veelvoorkomende klachten zijn spierpijn, hoofdpijn, pijn op de borst, kortademigheid. Je kan ook last hebben van cognitieve problemen, zoals moeite met concentratie, geheugenproblemen, angst, depressie, slaapproblemen. Ook blijvend geur- of smaakverlies komt voor.”
“Maar je kan ook symptomen hebben die je niet meteen linkt aan een coronabesmetting, zoals misselijkheid of hartkloppingen. De waaier aan klachten is breed en niet alle patiënten ervaren dezelfde symptomen. Het komt erop neer dat het een diagnose is van uitsluiting. Dit betekent dat andere aandoeningen eerst uitgesloten worden om tot post-COVID-19 te komen.”
3. Wie kan langdurige COVID krijgen?
“Simpel: iedereen, van alle leeftijden. Mensen die bijvoorbeeld zwaar ziek zijn geweest van een coronabesmetting. Maar ook patiënten met een milde vorm van de ziekte en weinig voelden van de oorspronkelijke infectie kunnen later weer symptomen ontwikkelen.”
“Niet alleen patiënten die in het ziekenhuis lagen met corona krijgen post-COVID-19. Ook bij kwetsbare groepen is de kans groter om langdurige COVID te ontwikkelen. Net als bij mensen die tijdens een acute corona-infectie opgenomen worden. En opvallend: vrouwen lopen meer risico. Uit onderzoek blijkt dan weer dat mensen die besmet werden met de Omikronvariant minder vaak post-COVID-19 ontwikkelen.”
4. Bij wie kan je terecht als je denkt dat je langdurige COVID hebt?
“Je huisarts is je 1ste aanspreekpunt. Die stelt de diagnose en verwijst je door naar andere zorgverleners als het nodig is. Uitzonderlijk kan ook de ziekenhuisarts die je behandelde voor je covidinfectie de diagnose stellen.”
5. Is er een behandeling voor langdurige COVID? Kan je genezen?
“Sommige mensen herstellen prima na enkele maanden, anderen blijven langdurige symptomen hebben. Hoe (snel) je revalideert is persoonlijk en onvoorspelbaar. Symptomen kunnen verminderen en plots weer toenemen. Zo erg dat ze het dagelijkse leven verstoren en werken onmogelijk maken. Onderschat ook zeker de psychologische impact niet.”
“Hoe (snel) je revalideert is persoonlijk en onvoorspelbaar”
“Medicatie om de ziekte te behandelen bestaat voorlopig niet. Ook dat maakt het herstelproces lastig. Intussen is post-COVID-19 algemeen aanvaard als een chronische ziekte. En er is een zorgtraject (zie hieronder voor meer info) voor uitgewerkt, waarbij je een beroep kan doen op verschillende zorgverleners, rekening houdend met jouw specifieke noden.”