Als volwassene banaliseren we soms de kopzorgen van kinderen. Kleine zorgen, denken we. Maar kinderen kunnen stevig piekeren. Ze laten er zelfs hun slaap voor. Dat is alarmerend. Tijd voor een piekerkamp, vindt JOETZ vzw.
9 op de 10 kinderen piekeren. Ze maken zich zorgen over prestatiedruk op school, over hun gezin en over zichzelf. JOETZ vzw, de partner van ons ziekenfonds die zich inzet als gezondheidspromotor van kinderen en jongeren, stelde dit vorig jaar vast na een rondvraag bij ruim 500 kinderen.
76 % van de piekeraars gaf aan niet te kunnen slapen door gepieker. En de helft wist niet hoe ze het piekeren konden stoppen. Dat zette JOETZ aan tot actie.
Met Sam de Robot op piekerkamp
Op maat van 10- tot 12-jarigen ontwikkelde JOETZ het escapespel Sam de robot, met een bijhorend lespakket. Nadat ze codes gekraakt en puzzels opgelost hebben, stoppen de jonge spelers de tollende radertjes in het hoofd van piekerende robot Sam. Tegelijkertijd leren ze piekergedachten herkennen en komen ze te weten hoe ze ermee kunnen omgaan. Intussen speelden meer dan 1500 kinderen op 40 scholen het escapespel, en 290 leerkrachten gingen al aan de slag met het lespakket.
Eerst was er het escapespel rond piekeren voor scholen. In de paasvakantie organiseert JOETZ het 1ste piekerkamp.
In de lijn van het escapespel organiseert JOETZ tijdens de paasvakantie voor het eerst een piekerkamp in Sint-Niklaas. Op dit kamp werken we met een kleine en veilige groep deelnemers tussen 10 en 12 jaar oud.
Zij leren een week lang hoe ze piekeren bij zichzelf en anderen kunnen herkennen, hoe ze momenten kunnen afbakenen om te piekeren en hoe ze die gedachtestroom los kunnen laten. JOETZ werkt voor dit kamp samen met het team Kinderzorg van het Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Adentro.
Illustratie: Silke Lambrecht
En toen kon ik slapen
Elke dag gaan de kampdeelnemers 2 uur actief aan de slag met het thema piekeren. Daarnaast staat vooral speelplezier centraal. Ook Sam de Robot gaat mee op kamp en brengt zijn escapespel mee. Op de 1ste dag krijgen we bezoek van auteur Pedrouchka Samyn. Als leerlingenbegeleider ziet ze veel kinderen worstelen met piekergedachten. Het inspireerde haar om samen met psychologen het werkdagboekje ‘En toen kon ik slapen’ te ontwikkelen.
Alle kampdeelnemers krijgen dat boekje. Hiermee krijgen ze de hele week nieuwe vaardigheden aangeleerd. “Het gepieker start vaak met een realistische angst als: ‘wat als ik tijdens mijn spreekbeurt plots de tekst vergeet?’”, legt Pedrouchka uit. “Maar al snel belanden kinderen met piekergedachten in een eindeloze negatieve gedachtestroom vol doemscenario’s.”
“De neiging om te piekeren is deels aangeboren, maar het goede nieuws is dat je een gelukkige piekeraar kan worden.”
Zelfzekere piekeraar
De bedoeling van het piekerkamp is dat de deelnemers steviger in hun schoenen kunnen staan als piekeraar. Ze zullen merken dat ze niet alleen zijn en zullen ook een plan maken om piekeren op een gezonde manier te integreren in hun leven.
"Met het kamp willen we in een vroeg stadium ingrijpen om grotere problemen te voorkomen."
“Het grootste doel van het kamp is preventie”, verduidelijkt Griet Ackerman, psychologe van CGG Adentro. “We mikken op kinderen bij wie het piekeren sterk aanwezig is, zonder dat het een al te zware impact heeft op hun dagelijks functioneren. Hoe eerder je problemen aanpakt, hoe makkelijker je zwaardere problemen kan voorkomen. Dat is wat we met dit kamp willen bereiken.”
Hoe weet je of je kind piekert?
Elk kind zit weleens met zorgen of twijfels. Maar wanneer wordt piekergedrag een probleem?
Je kind:
- heeft regelmatig last van slapeloosheid
- wil niet praten / is in zichzelf gekeerd
- is rusteloos, prikkelbaar of weent snel
- klaagt regelmatig over buikpijn.
Herken je 1 of meer van die eigenschappen bij je kind? Lijkt het of je kind alle zorgen van de wereld met zich mee torst? Weet je zelf niet goed hoe je je piekerende kind kan verder helpen? Dan kan het nuttig zijn om je kind te laten deelnemen aan het kamp.