2 allergieën voor de prijs van 1? Dat kan, spijtig genoeg. Heb je bijvoorbeeld last van hooikoorts, dan kan je plots ook een reactie krijgen als je sommige soorten fruit, groenten of noten eet. Dat heet een kruisallergie.
Zo werkt een kruisallergie
Heb je een allergie voor 1 stof en daardoor plots ook voor iets anders, waarvoor je oorspronkelijk niet allergisch was? Dat is een kruisallergie.
Wat gebeurt er precies? Het afweersysteem van je lichaam kan geen onderscheid maken tussen de eiwitten (allergenen) van verschillende herkomst. Ze kunnen sterk op elkaar lijken. Je lichaam raakt dan in de war, waardoor je allergiesymptomen krijgt.
Bijvoorbeeld: je weet dat je een allergie hebt voor berkenpollen. Plots krijg je ook een allergische reactie als je een appel eet. Het appelallergeen lijkt heel hard op het allergeen van de pollen van de berk. Daarom krijg je niet alleen een allergische reactie op de pollen van een berk, maar ook op de appel.
Een kruisallergie ontstaat niet alleen tussen pollen en voedsel. Ze kan voorkomen bij verschillende allergenen. Sommige mensen met een allergie voor latex, huisstofmijt … kunnen ook een kruisreactie krijgen als ze in contact komen met bepaalde voedingsmiddelen, zoals tropische fruitsoorten (banaan, kiwi, avocado, kastanje …) en weekdieren (mosselen, oesters).
Welke symptomen merk je op bij een kruisallergie?
De klachten zijn meestal mild. Je kan jeuk, tintelende lippen of een tintelende mond of keel krijgen. Je lippen kunnen ook dik worden. Dat wordt ook wel het oraal allergiesyndroom (OAS) genoemd.
De symptomen beginnen meestal binnen enkele minuten na het eten van rauwe vruchten, groenten of noten.
De klachten zijn vervelend, maar meestal verdwijnen ze ook nog dezelfde dag.
Ongeveer 50 tot 90 % van de mensen met pollenallergie krijgt een kruisallergie.
Hoe krijg je een kruisallergie?
Kruisallergieën komen vaak voor. Je kan ze op elke leeftijd ontwikkelen. Ongeveer 50 tot 90 % van de mensen met een pollenallergie krijgt een kruisallergie.
De volgende kruisreacties komen vaak voor:
- Boompollen: appel, peer, kers, perzik, abrikoos, kiwi, aardappel, okkernoot, hazelnoot, amandel, peterselie, paprika, selder, wortel en tomaat.
- Graspollen: kers, perzik, abrikoos, appelsien, citroen, meloen, aardnoot, pinda, wortel, komkommer, banaan, ananas, selder, peterselie, aardappel, tomaat en graansoorten.
- Kruiden: selder, dille, anijs, kervel, wortel en venkel.
Niet iedereen die een pollenallergie heeft, krijgt een kruisallergie. Je hoeft die voeding dus niet preventief te vermijden.
Soms helpt verhitting om het allergeen te vernietigen: van een appel kan je bijvoorbeeld appelmoes maken zonder een kans op allergische reactie
Wat kan je doen tegen een kruisreactie?
Het beste is om het voedsel dat je een kruisreactie geeft te vermijden in de rauwe vorm. Heb je het toch gegeten? Drink dan water en spoel je mond.
Je kan de voeding ook verhitten of verwerken. Dan vernietig je het werkzame allergeen, waardoor je het meestal normaal kan eten. Van een appel kan je bijvoorbeeld wel appelmoes maken en die eten zonder een reactie te krijgen.
Maar opgelet, verhitten werkt niet altijd. Sommige allergenen zijn bestand tegen de hitte. Denk aan pinda, koemelk, kippenei en noten. Verhitting heeft dus niet op alle eiwitten die een reactie kunnen uitlokken een effect.
Hoe verschilt een kruisallergie van een voedselallergie?
Bij een voedselallergie ben je overgevoelig voor de allergenen uit een bepaald voedingsmiddel zelf. Je lichaam maakt antistoffen aan die eigenlijk niet nodig zijn.
Veel mensen zijn allergisch voor noten, schaaldieren of sojaproducten. Heb je bijvoorbeeld een allergie voor pinda’s, dan krijg je een reactie wanneer je pinda’s eet.
De reactie van een kruisallergie is niet dezelfde. Je bent niet allergisch voor het voedingsmiddel zelf. Wel voor de allergenen die erin zitten, die lijken op de allergenen die jouw allergie voor iets anders al veroorzaakten.
Bij een kruisallergie zijn de klachten meestal mild en verdwijnen ze snel. Houden je klachten langer aan of zijn ze ernstiger, bijvoorbeeld huiduitslag, diarree, misselijkheid met braken of een piepende ademhaling? Dan kan het om een voedselallergie gaan. Laat dat controleren door je huisarts.
Hoe spoor je een voedsel- of kruisallergie op?
1 op de 5 Belgen heeft last van een allergie. Ga langs bij je huisarts als je binnen enkele minuten tot 2 uur na contact met een stof herhaaldelijk 1 of meer van deze veelvoorkomende symptomen ervaart:
- jeuk
- een lopende of verstopte neus
- huiduitslag
- diarree
- zwelling
- niesbuien
- een piepende ademhaling.
De huisarts zal eerst luisteren naar je verhaal. Daarna zal die een bloedtest of een huidpriktest voorstellen.
- Bij een bloedtest controleert de arts of je antistoffen in je bloed hebt.
- Bij een huidpriktest brengt de arts de allergenen aan op je huid om de reactie te beoordelen.