Een te vroeg geboren baby op de borst van zijn ouders op de afdeling neonatologie: een bekend beeld. Het huid-op-huidcontact helpt een prematuurtje sterk vooruit. Maar ook voor voldragen kindjes en iets oudere baby’s is huidcontact enorm belangrijk. Vroedvrouw Stefanie Dhaen vertelt waarom.
Gevoel = best ontwikkelde zintuig van een baby
“Kangoeroeën (huid-op-huidcontact) met een premature baby werkt positief voor ouder én kind. Dat contact gaat verder dan alleen de huidaanraking. Ook de geur en het geluid van mama of papa zorgen voor rust en verbinding”, weet neuroloog Steven Laureys.
Helemaal niet verrassend, vindt Stefanie Dhaen, vroedvrouw bij onze zorgpartner i-mens. “Het belangrijkste zintuig van een baby is zijn gevoel: het zintuig dat zich het eerst het beste ontwikkelt. Huidcontact is dan ook een goede manier om een baby te prikkelen.”
Suikerspiegel en temperatuur regelen
Als een baby huid-op-huid ligt, dan stijgt de suikerspiegel. “Vooral bij prematuren is dat belangrijk, want hun suikerspiegel zakt vaak. Ze zijn nog niet in staat om die zelf voldoende te reguleren. Maar ook bij een voldragen baby is dit belangrijk, want na de geboorte daalt de suikerspiegel altijd wat.”
“Bij een premature baby is het vooral belangrijk om de baby te helpen om zijn temperatuur te regelen. De huidtemperatuur van een ouder is ideaal. Als je een baby op mama of papa legt, neemt die dezelfde temperatuur aan.”
“Dat werkt trouwens evenzeer als je de temperatuur van een baby wil omlaaghalen. Als een baby koorts heeft, raden we bijvoorbeeld huid-op-huidcontact aan. Omdat je zo de koorts kan doen zakken. En dat geldt voor alle baby’s, niet enkel premature. Bij een volwassene werkt die methode trouwens niet meer”, zegt Stefanie.
Je kan je baby nooit te veel knuffelen.
Huid-op-huid helpt de borstvoeding
Maar huidcontact heeft nóg gezondheidsvoordelen voor een baby. “Ook voor de borstvoeding is huid-op-huid cruciaal. Een pasgeboren baby is het wakkerst het 1ste uur na de geboorte. Leg je hem huid-op-huid, dan stimuleer je hem om reflexmatig te zoeken naar de borst. En voor de mama is dat contact in het begin hormonaal belangrijk om de melkproductie op gang te brengen.”
“Kan het om de een of andere reden niet bij de mama, dan proberen we wel om de baby bij de papa huid-op-huid te leggen. Zo krijgt het kindje die reflexen toch zoveel mogelijk mee, tot de mama er kan zijn”, legt Stefanie uit.
Huid-op-huid geeft weerstand en troost
“De huidflora van de mama is de beste omgeving voor een baby. “Die beschermt tegen bacteriën van buitenaf. Huidcontact kan de natuurlijke immuniteit stimuleren en de kans op ziek worden verkleinen. En het zorgt voor een natuurlijk slaappatroon”, vertelt Stefanie.
Daarnaast kan de hartslag van mama of papa heel geruststellend werken. “De warmte en het geluid zorgen voor herkenning van toen het kindje nog in de buik zat. Als een baby huilt, kan huid-op-huid echt troost brengen.”
Als mama’s vragen wat ze zeker moeten hebben als ze bevallen zijn, antwoord ik: luiers en een draagdoek.
“Vroeger werd weleens gezegd dat je een baby moet laten huilen. We probeerden dan allerlei andere dingen om een kindje rustig te krijgen (zoals inbakeren, waarbij een baby strak in een doek wordt gewikkeld). Terwijl het veel simpeler kan: leg een baby huid-op-huid bij de mama en hij voelt en hoort wat hij wil voelen en horen. Je baby té veel knuffelen of vastpakken? Dat bestaat niet.”
Luiers en draagdoek
Toch lijken veel mama’s soms schrik te hebben om hun baby vast te pakken, merkt Stefanie. “Volg je instinct, dat is mijn raad. Voel je aan dat je je baby wil vastnemen? Doe dat dan gewoon. Maar in onze westerse maatschappij voelen we onze instincten wat minder goed aan, omdat we ze nog weinig gebruiken.”
“Gelukkig is er al veel verbeterd. Ook opleidingen rond borstvoeding en lactatie geven goed aan wat je kindje nodig heeft. In bepaalde ziekenhuizen geven ze op de materniteit elke mama standaard een draagdoek. En ze kiezen ervoor om gedurende de periode in het ziekenhuis de baby zoveel mogelijk te laten dragen. Gewoon in een luier, huid-op-huid.”
“Als mama’s mij vragen wat ze zeker in huis moeten hebben als ze bevallen zijn, antwoord ik: luiers en een draagdoek. Dat is het belangrijkste. Voor de rest heb je alles wat je nodig hebt bij jou.”
Tips om huid-op-huid-contact in te bouwen in je dagroutine
- Als je borstvoeding geeft, zijn voedmomenten een uitgelezen moment.
- Net nadat je je baby hebt ververst en voor je hem weer aankleedt, kan je een huid-op-huid-moment inlassen.
- Zo kan je ook ’s avonds bij het uitkleden en voor je je kindje in zijn pyjama of slaapzak stopt ook een huid-op-huid-knuffel geven.
- Na een badje kan je ook makkelijk je baby even dicht bij je nemen.
- Van een babymassage kan je kleintje enorm genieten. Zachtjes gemasseerd worden door die warme lieve handen van mama of papa met wat olie: het kan een baby helemaal tot rust brengen.