Als je door ziekte of een ongeval niet kan werken, krijg je een ziekte-uitkering van het ziekenfonds. Veel mensen missen echter het sociale contact en de voldoening van hun werk. Vrijwilligerswerk – aangepast aan je gezondheidstoestand – kan dan een optie zijn. We leggen je uit wat de voorwaarden zijn om tijdens je arbeidsongeschiktheid aan vrijwilligerswerk te doen, en waarom het voor veel mensen een fijne ervaring is.
Laat je gezondheid het toe?
Tijdens je arbeidsongeschiktheid is de adviserend-arts van het ziekenfonds een belangrijke gesprekspartner. De adviserend-arts is een dokter die werkt voor het ziekenfonds. Als je bijvoorbeeld een vrijwillige activiteit wil uitvoeren, moet die oordelen of je gezondheidstoestand het gekozen vrijwilligerswerk toelaat. Neem altijd contact op met de adviserend-arts vóór je als vrijwilliger begint. Leg uit wat je precies wil doen en hoe vaak. Alleen zo kan de arts zich een goed beeld vormen van je plannen.
Krijg je een positief antwoord? Super, dan mag je als vrijwilliger aan de slag (blijven)!
Wat is vrijwilligerswerk (niet)?
Iedereen doet wel eens iets voor een ander zonder daarvoor betaald te worden. Maar in de context van je ziekte-uitkering beschouwen we dat niet allemaal als vrijwilligerswerk.
Vrijwilligerswerk is je vrijwillig en onbetaald inzetten voor een organisatie die geen winst nastreeft, en dat buiten de familie- of privékring. Personen met een handicap vervoeren voor Solidaris is vrijwilligerswerk, je buurvrouw helpen in de tuin is dat niet. Een standje opbouwen voor een activiteit in het rusthuis is vrijwilligerswerk, helpen in het huishouden van je zorgbehoevende vader is dat niet.
Je krijgt geen loon, maar soms wel een vergoeding voor je gemaakte kosten. Ook als je arbeidsongeschikt bent mag je zo’n kostenvergoeding ontvangen.
Betaald verenigingswerk ≠ vrijwilligerswerk
Sinds 2021 bestaat er een regeling voor verenigingswerk in de sport. Je klust bij, bij een sportvereniging, en krijgt daarvoor een vergoeding. Dit is géén vrijwilligerswerk, maar alternatieve betaalde arbeid. Wil je een op deze manier bijverdient? Neem altijd eerst contact op met het ziekenfonds. Soms moet je vooraf een aanvraag indienen. Dit kan ook een invloed hebben op je ziekte-uitkering.
Meer weten over vrijwilligerswerk tijdens je arbeidsongeschiktheid
Nieuwe contacten leggen
Langdurig zieke mensen hebben het niet gemakkelijk in onze samenleving. Vaak is werken nog altijd een belangrijke bron van zelfwaarde. Bij ziekte valt die weg, samen met heel wat menselijke contacten. Vrijwilligerswerk kan dan een fijne manier zijn om nieuwe contacten te leggen en betekenisvolle relaties te onderhouden, maar ook om je tijd op een aangename én zinvolle manier door te brengen.
Eddy is slechtziend en begon met vrijwilligerswerk toen hij arbeidsongeschikt raakte. Samen met zijn vrouw Marie-Jeanne is hij al 5 jaar secretaris bij S-Plus Ledegem. “Vrijwilligerswerk geeft veel voldoening,” vertelt Marie-Jeanne, die ook bij de Brailleliga vrijwilligt. “Ik doe het vooral voor het sociaal contact en de waardering.” “Dankzij de hulp van mijn vrouw kan ik vrijwilligerswerk doen. Het is voor mij een zinvolle manier om mijn tijd nuttig te besteden”, besluit Eddy.
Toch moet het vooral een keuze zijn, zegt Marie-Jeanne. “Ik vind het belangrijk om het onverplichte karakter van vrijwilligerswerk te benadrukken. Het is een bewuste keuze die je maakt. Je kan vrijwilligerswerk aanmoedigen, maar niet verplichten. Dat werkt niet, de motivatie moet uit jezelf komen.”
Lees het verhaal van Eddy en Marie-Jeanne
“Nu voel ik mij opnieuw nuttig”
Ook Monique getuigt over haar positieve ervaring met vrijwilligerswerk tijdens haar arbeidsongeschiktheid. “Door een ongeval liep ik een ernstig rugletsel op. Hierdoor kon ik de maanden erna niet meer gaan werken. Maar stilzitten was niets voor mij! Ik miste het menselijke contact en wou mij graag zinvol bezighouden. Ik ben langsgegaan bij mijn adviserend-arts om samen de mogelijkheden te bekijken en zo ben ik gestart als oppasvrijwilliger. Dankzij mijn vrijwilligerswerk voel ik mij opnieuw nuttig. Het doet me plezier om zoveel dankbaarheid in ruil te krijgen.”