Mentaal kwetsbare periodes horen bij het leven. Maar het is vooral belangrijk om te durven praten: met familie of vrienden, in groep of bij een psycholoog. Je openstellen is sterk en de eerste stap naar meer veerkracht en een betere mentale gezondheid. Psycholoog Marieke Impens (43) vertelt over het belang van praten over emoties.
Klinisch psycholoog Marieke benadrukt dat het oké is om je slecht te voelen. “Het hoort bij het leven. Je mág kwaad zijn als iemand over je grenzen gaat. Je mág triest zijn als je iemand verliest of als je geen kinderen kan krijgen. Je mág angstig zijn als je iets engs meemaakt.”
Druk emoties niet weg
“Daarvoor heb je niet altijd meteen professionele hulp nodig. Gun jezelf op zijn minst enkele slechte dagen per maand!”
Begrijp jouw emoties en durf ze in vraag te stellen, maar druk ze niet weg. “Emoties in vraag stellen wil zeggen dat je een evenwicht zoekt tussen de intensiteit van wat gebeurt en hoe jij je daarbij voelt. Maar leg de lat voor je mentale welzijn niet zo hoog dat je er stress van krijgt.”
Praat, praat, praat voor een betere mentale gezondheid
Mensen durven vaker in de veilige omgeving van een psycholoog praten over zichzelf. Maar durven zeggen tegen vrienden of familie dat we vastlopen of ons slecht voelen, gebeurt nog te weinig, merkt Marieke.
“De mensen uit je omgeving zijn degenen tussen wie je leeft. Zij bepalen je realiteit. Vertel hén wat je voelt en nodig hebt. Tuurlijk kan een professional helpen, maar je leeft niet met een psycholoog. Die zit ’s avonds niet met jou aan tafel of in de zetel.”
“Wil je vooral een gesprek? Spreek gerust met je omgeving, dus je vrienden, familie of iemand anders bij wie je je goed voelt. Met steun van de mensen rond je bouw je een buffer tegen de moeilijkheden die op je pad komen.”
“Spreek gerust met je omgeving: met steun van de mensen rond je bouw je een buffer tegen de moeilijkheden die op je pad komen”
Hoe praten, hoe luisteren?
Hoe overwin je de drempel om te praten? “Zeg wat je nodig hebt van iemand, want dat staat niet altijd op je voorhoofd te lezen en is niet in elke situatie en voor iedereen hetzelfde. Heb je nood aan een knuffel? Zeg dat. Zoek je advies om structuur te brengen in je chaos? Laat het weten”, zegt de psycholoog.
“Omgekeerd geldt hetzelfde. Voor je goed kan luisteren naar iemand, ga je na wat die kan gebruiken. Weet je niet wat je moet antwoorden? Spreek dat uit. Zeg dat je er bent, maar even niet weet wat je kan doen of zeggen.”
“En durf te zeggen als praten niet lukt. Wees eerlijk, maar warm. Laat weten dat je er op een ander moment wél kan zijn. Als je wil luisteren, moet je je volle aandacht daarop kunnen richten. Luisteren is geen deel van multitasking.”
Vind een psycholoog: wanneer heb je die nodig?
Blijven negatieve gevoelens te hevig of te lang hangen, belemmeren ze je dagelijkse doen en laten? Dan kan een psychotherapeut hulp bieden. “Als het niet vlot loopt op je werk, je niet meer slaapt, je relationele problemen kent, je donkere gedachten hebt ... kortom als basisfuncties in het gedrang komen, dan is het zinvol om een mentale hulpverlener in te schakelen.”
“Een psycholoog helpt je om uit de knoop te geraken. Zoals een kinesist je oefeningen aanleert die je thuis verder moet doen, geeft een psycholoog je handvaten die je verder kan toepassen in je persoonlijke omgeving.”
Praten in groep
Hoe weet je waaraan jij nood hebt? Een individueel gesprek of een sessie in groep? “Kijk naar je energiepeil. Heb je nog energie om iets te doen met adviezen en inzichten die je krijgt? Dan zal een groepssessie volstaan. Je krijgt praktische oefeningen en je zelfstandigheid wordt benadrukt. Dat geeft zelfvertrouwen.”
“Durf te gaan voor een groepstraject”, knikt Marieke. “Het aanbod is groot: rond piekeren, mindfulness, stress, angst ... Mensen denken dat ze hun ziel moeten blootleggen, waardoor ze vaak weigerachtig staan tegenover groepssessies. Dat is niet zo.”
“In de realiteit zien we iemand vaak meer vooruitgang maken in groep dan in individuele therapie. In een groep moedig je elkaar aan, is het makkelijker om te accepteren dat je vastzit omdat je niet de enige bent. En je gaat minder vaak alle kanten op (zoals soms gebeurt in individuele therapie).”
“We zien iemand vaak meer vooruitgang maken in groep dan in individuele therapie”
Individuele therapie
Is je energie zo laag of je wanhoop zo groot dat je niet meer in staat bent om met tips aan de slag te gaan? Zit je erg diep en ben je erg in de war? Dan kan je een psycholoog raadplegen. Zie die als een kinesist van je mentale gezondheid, die je uitlegt hoe je brein en hele systeem werken en welke mentale oefeningen je nodig hebt.”
“Als je kinesist oefeningen geeft om je knie te laten herstellen, is dat niet per se fijn. Het kan pijn doen. Zo zullen ook gesprekken en zaken waarmee je aan de slag gaat bij de psycholoog confronterend zijn. Maar na verloop van tijd voel je wél dat het beter gaat.”