Seks is overal. We spreken en lezen erover, we zien het in films en af en toe kijken we naar porno. Toch is het taboe over seks nog niet helemaal verdwenen. Seksuologe Lotte Sierens legt uit waarom het moeilijk is om (eerlijk) over seks te praten. En ze geeft tips voor meer zelfvertrouwen in de slaapkamer.
Seks in een zedige samenleving
“Het taboe over seks is te wijten aan een aantal zaken. Een 1ste reden is onze samenleving en cultuur”, vertelt Lotte. “Pakweg 100 jaar geleden stelden seks gelijk met voortplanting. Sindsdien is er veel veranderd. De seksuele revolutie van de jaren 60 zorgde voor meer vrijheid en openheid, maar toch kunnen we ons verleden niet helemaal uitwissen.”
“Tegelijkertijd mag je het belang van opvoeding niet onderschatten. Jongeren zijn heel vaak een product van hun omgeving. Als je opgroeit in een gezin waar seks een normaal deel is van het leven, zal het waarschijnlijk makkelijker zijn om seksualiteit te bespreken."
"Wordt seksualiteit daarentegen doodgezwegen, dan is de kans groot dat je het zelf ook moeilijk vindt om erover te praten.”
Torenhoge verwachtingen over seks
Ook de media confronteren ons met een zogenaamd ideaal seksleven, legt Lotte uit. “Meer dan alleen in porno, zien we ook continu knappe acteurs en actrices in films en series. Ze tonen ons perfecte lichamen, romantische liefdesrelaties en indrukwekkende bedprestaties. Hoe vaker we die beelden zien, hoe meer we ons eraan spiegelen. En dat is niet zonder risico’s.”
“In films zien we mannen met grote penissen en harde erecties. Bij vrouwen zien we alleen piepkleine, kale vulva’s, terwijl de meeste geslachtsdelen er anders uitzien”, weet Lotte. “Het is bijvoorbeeld normaal als de binnenste schaamlippen ongelijk of niet klein zijn. En ook schaamhaar is een deel van onze natuur, maar dat krijgen we amper te zien. Het is een verkeerd beeld en vooral vrouwen hebben het daar lastig mee.”
Naast gestroomlijnde lichamen en geslachtsdelen zien we ook stomende vrijpartijen. En die komen vaak niet overeen met de realiteit. “De duur en frequentie van de vrijpartijen is sterk overdreven. En dan zijn er de grootse orgasmes, het liefst een paar na elkaar. Een intieme, opwindende context komt amper aan bod, terwijl dat net heel belangrijk is.”
“Door onzekerheid en schaamte over ons lichaam, om wie we zijn en waarnaar we verlangen, genieten we minder van seks”
“Omdat we constant zulke beelden zien, beschouwen we ze steeds meer als de norm”, weet Lotte. “En dan krijgen we het gevoel dat we er niet aan voldoen. Zo ontstaan onzekerheid en schaamte over ons lichaam, om wie we zijn en waarnaar we verlangen. En daardoor genieten we minder van seks.”
Schroom en schaamte
De druk van de media zorgt ervoor dat mensen zelden eerlijk over seks spreken. We willen graag beantwoorden aan de norm en die zelfs overtreffen. “We kunnen ervan uitgaan dat de meeste mensen hun seksleven flink aandikken,” gaat Lotte verder. “Want net als in de media dromen we van een bruisend seksleven. Terwijl seksualiteit heel ons leven blijft veranderen. Tijdens sommige periodes heb je gewoon meer of minder seks dan anders.”
Net omdat we seks zo vaak verbloemen, kan de realiteit heel eenzaam aanvoelen. Want voor sommige koppels is het niet vanzelfsprekend. “Sommige mensen hebben weinig seks door lichamelijke pijn of aandoeningen. Dat is op zich al lastig, maar het wordt extra zwaar als je er niet over kan praten. Je vindt geen erkenning voor wat je doormaakt en je voelt je alleen.”
“We zien alleen maar de leuke, spannende kant van seks”, klinkt het. “Over de moeilijke of pijnlijke kant zwijgen we liever. Eigenlijk weet je nooit of iemand eerlijk is als het over seks gaat. Dat is jammer, want zo houden we allemaal het taboe in stand.”
“We zien alleen maar de leuke, spannende kant van seks”
Druk op vrouwen én mannen
Ook binnen relaties is het niet altijd simpel om seksualiteit te bespreken, merkt Lotte. “We vinden het al lastig om onze gevoelens te uiten en seksuele verlangens bespreken is nog een stapje verder. Enerzijds komt dat omdat we het niet geleerd hebben, anderzijds willen we niet afgewezen worden door onze partner. En zelf willen we onze partner ook niet afwijzen.”
“Dat is opnieuw iets lastiger voor vrouwen dan voor mannen. Want in onze samenleving is een lustvolle vrouw die weet wat ze wil niet oké. Vaak praten vrouwen liever over seks met vriendinnen dan met hun partner.”
“Vaak praten vrouwen liever over seks met vriendinnen dan met hun partner”
Toch rust ook veel druk op mannen, besluit Lotte. “We spreken vaak over vrouwen, maar mannen lijden evenzeer onder de verwachtingen. Ze vinden zichzelf alleen maar een goede minnaar als ze het lang volhouden of als hun partner is klaargekomen. Daardoor ontstaat een vicieuze cirkel van faalangst en is seks niet meer ontspannend.”
Tips voor een gezond seksleven
De lat ligt hoog als het over seks gaat. Maar hoe kunnen we het taboe en de druk verkleinen? Lotte raadt aan om open met je partner te communiceren. “Communicatie is het begin van een goede relatie,” zegt ze. “Dat vraagt wat oefening, maar het brengt je dichter bij elkaar en bij een fijn seksleven, waarvan jullie samen genieten.”
4 tips voor een fijn seksleven
- Begin bij jezelf. Een goed seksleven begint bij jezelf. Er heerst nog altijd een groot taboe op masturbatie en soloseks. Maar hoe beter je jouw eigen lichaam kent, hoe meer je van seks kan genieten. Focus op jezelf en jouw lichaam om te ontdekken wat je fijn vindt.
- Praat en ontdek met je partner. Geen enkel seksleven is een ‘normaal’ seksleven. Elk seksleven is goed, zolang het zo aanvoelt voor jou en je partner. Bespreek je seksuele verlangens met je partner: welke frequentie werkt voor jullie? Wat vinden wij leuk? Welke dingen wil je graag proberen? Hoe meer je seksualiteit bespreekt, hoe makkelijker het wordt. Schrijf je eigen verhaal en je eigen ‘normaal’, want samen kunnen jullie alles bepalen.
- Respecteer wensen en grenzen. In een veilige seksuele relatie ligt alles op tafel en is alles bespreekbaar, mét respect voor elkaars grenzen. Wil je partner iets proberen dat jij niet ziet zitten, of omgekeerd? Geef dat dan duidelijk aan: neen is neen. Alleen zo blijft de seksuele dynamiek gezond.
- Focus niet op prestaties of orgasmes. Verplaats de focus op orgasmes naar genot en samenzijn. Stel jezelf de vraag: ‘waarom heb ik seks?’ Dan zal je snel beseffen dat het om veel meer gaat dan de race naar een orgasme. Wees je bewust van het fijne gevoel van geborgenheid, intimiteit en plezier. Want alleen zo zal je écht van seks genieten.