Dronken rijden is een totale no-go. Dat weet je intussen. Maar wist je dat ook vermoeid achter het stuur kruipen absoluut geen goed idee is? Slaperig rijden is niet zonder gevaar!
Hoezo, slaperig rijden is levensgevaarlijk?
"Het risico op een ongeval wordt 4 tot 6 keer groter als je slaperig rijdt"
1. Wat is het gevaar van slaperig rijden?
Simpel: microslaapjes. Je dommelt heel kort – 1 tot 4 seconden – in bij een monotone activiteit, zoals rijden. Uiterst gevaarlijk.
Slaperigheid is een van de 5 grootste risicofactoren in het verkeer. 10 tot 20 % van alle ongevallen is te wijten aan vermoeid rijden – op autosnelwegen zelfs tot 30 %. Het risico op een ongeval wordt 4 tot 6 keer groter als je slaperig rijdt. Slaperigheid is de onderschatte ‘killer’ in het verkeer.
2. Wat is het effect van slaperig rijden?
Je kan het vergelijken met het effect van alcohol.
- Je wordt minder aandachtig.
- Koers houden en tussen de rijvaklijnen blijven, is moeilijker.
- Je reactietijd en reflexen vertragen.
- Je kijkt minder in je spiegels.
- Nachtje zonder slaap? Da’s te vergelijken met 0,9 tot 1,0 promille in je bloed. Slaap je gedurende enkele dagen maar 5 uur per nacht?
Dan heb je 6 keer meer kans op een ongeval in vergelijking met iemand die 8 uur per nacht haalt!
3. Wat zijn signalen van vermoeidheid?
Een microslaapje kan je overvallen, maar er zijn enkele duidelijke signalen die je waarschuwen:
- met de ogen knipperen, dichtvallende oogleden of net een starende blik
- concentratieverlies of onsamenhangende gedachten
- veel geeuwen
- last hebben om een constante snelheid aan te houden of om op je rijvak te blijven
- vaker aan je gezicht komen
- gaten in je geheugen (bijvoorbeeld verder zitten in het traject dan je dacht)
- knikkebollen (laatste stap voor je in slaap valt).
4. Hoe ga je om met vermoeidheid achter het stuur?
Als de vermoeidheid toeslaat, is de gouden regel: stoppen met rijden. Er zijn dan maar 2 dingen die écht helpen: cafeïne, dus een kop koffie, en een powernap van 15 tot 20 minuten. Of je wisselt van chauffeur als je kan. Een taxi of iemand bellen die je kan komen halen, is ook een optie.
De volumeknop van de radio volledig opendraaien, rijden met het raam open voor frisse lucht ... het kan je even alerter maken, maar het effect is kortstondig.
5. Helpt een vermoeidheidsdetector?
Er komen auto’s op de markt met ingebouwde toestellen die waarschuwen als je slaperig wordt. Die lijken te werken.
Er bestaan ook draagbare (en goedkopere) toestelletjes, maar die zijn niet efficiënt. Een studie van VIAS (het vroegere Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid) toont aan dat ze je niet beter bewust maken van je vermoeidheidstoestand.
Mensen negeren het toestel vaak, omdat ze het niet eens zijn met de waarschuwing. Probeer dus vooral zelf goed de signalen van slaperigheid op te merken.
6. Welke voorzorgsmaatregelen kan je nemen voor je een lange of late rit aanvat?
- Vermijd om te rijden tijdens je biologische nacht.
- Moet je op een laat uur de baan op? Drink een kop koffie of doe een powernap van 15 minuten vooraf.
- Zorg voor een goede nachtrust tijdens de vorige nacht(en). Heb je een lange autorit voor de boeg, zorg er dan voor dat je goed uitgerust bent als je chauffeur bent. Vertrek ook niet na een lange (werk)dag. Tips nodig voor een goede slaaphygiëne? Je vindt ze hier.
- Zorg voor gezelschap in de auto. En vraag aan de passagier naast jou om ook wakker te blijven.
- Warmte maakt je slaperig. Op weg naar een winteroord? Trek dan eerder een extra trui aan in plaats van de verwarming hoger te draaien. Airco kan ook helpen om het fris te maken in de auto.
- Rijd je samen met andere bezitters van een rijbewijs? Rijd in blokken en wissel elkaar regelmatig af tijdens een lange rit.