Borstkanker. Dikwijls volgt een operatie waarbij een stuk of heel je borst of borsten worden weggenomen. Noodzakelijk om te genezen, maar een litteken voor het leven. Een borstprothese is dan een optie.
Eva Simpels en Paulien Vanrobaeys, bandagisten gespecialiseerd in borstprothesen, geven je nuttige info over borstprothesen.
Verschillende soorten en materialen
Een stoffen prothese draag je de eerste 6 weken na je operatie. Een erg licht en zacht materiaal zonder naden of drukpunten, zodat je littekens goed kunnen genezen. Omdat je lichaam kort na een operatie snel verandert, kan je deze ‘kussentjes’ tijdelijk bijvullen of er weer vulsel uithalen. Daarna schakelen de meeste mensen over op een siliconen prothese.
Er bestaan heel veel verschillende borstprothesen.
Losse borstprothese: een borstvulling die je draagt in een speciale beha met een ingenaaid zakje voor de prothese. Je hebt ze in verschillende huidtinten.
Ze bestaan in verschillende materialen, silicone maar ook luchtgevuld of combinaties van materiaal. Een lichtere prothese is meestal steviger, een zwaardere soepeler. Je hebt siliconen prothesen met een geparelde achterkant die wat lucht laat tussen je huid en de prothese, waardoor je minder zweet. Een luchtgevulde prothese is licht en sluit mooi aan rond je lichaam, ideaal bij oneffen littekens. Doordat je zelf lucht kunt bijvullen of aflaten is dit handig bij gewichtsschommelingen.
Als je een goeie beha draagt, blijft een losse prothese zonder problemen zitten.
Kleefprothese: deze borstprothese heeft een zelfklevende achterkant die op je huid kleeft. Ze hecht zich rechtstreeks aan je huid en blijft goed zitten. Je hoeft ze dus niet vast te lijmen. Een nadeel is dat je huid soms geïrriteerd raakt, omdat je bij het verwijderen toch altijd wat huidschilfers meetrekt. Je gebruikt ze alleen als je huid echt goed hersteld is, meestal pas na een jaar of langer na je operatie.
“Als je een goeie beha draagt, blijft een losse prothese zonder problemen zitten”, vertelt Paulien. “Een kleefprothese werkt ook goed, maar vraagt meer onderhoud en beschadigt je huid soms een beetje als je ze eraf haalt. Een silicone prothese reinig je gewoon met wat water en eventueel wat milde zeep. Voor kleefprothesen bestaan speciale reinigingsproducten die de kleeflaag opnieuw activeren. Daarna zachtjes afdrogen, maar zeker niet op de verwarming leggen.”
“Bewaar je siliconen prothese ook altijd in het bewaardoosje waarin ze zat toen je ze kocht. Dan behoudt ze langer haar vorm. Leg je ze gewoon op je nachtkastje of in de badkamer, dan veranderen ze na een tijdje in een pudding”, vult Eva aan.
Je hebt volledige borstprothesen maar ook deelprothesen voor de onderkant, zijkant of bovenkant als je borsten niet meer gelijk zijn na een borstsparende operatie of biopsieën.
Een borstprothese wordt meestal volledig terugbetaald. Voor sommige speciale prothesen zoals een luchtgevulde betaal je zelf een supplement. Na 1 jaar heb je opnieuw recht op een prothese, omdat je lichaam na een operatie of tijdens een behandeling dikwijls verandert. Daarna krijg je elke 2 jaar een nieuwe borstprothese terugbetaald.
Zowel volledige prothesen als deelprothesen worden terugbetaald.
“Veel mensen weten niet dat je ook een deelprothese of zogenaamde 'shaper' volledig terugbetaald krijgt na een borstsparende operatie en lopen soms lang rond met ongelijke borsten. Dat is niet goed voor je zelfvertrouwen”, vertelt Paulien.
Welke maat neem je?
Je kan je voor een stuk baseren op je cupmaat en omtrek van voor de operatie maar dat klopt niet altijd meer. Schakel daarom een gespecialiseerde bandagist in. Die meet je lichaam op en kiest samen met je de meest geschikte prothese, vorm, maat en beha’s.
“Tijdens een passessie zoeken we rustig samen de meest geschikte prothese en beha. Heb je last van lymfoedeem, dan kies je beter geen te dunne bandjes, want die snoeren snel in je schouder in. Ook bij zware borsten zijn iets bredere bandjes comfortabeler. Soms vragen vrouwen naar een beha met borstsluiting, omdat het niet lukt om hun beha op de rug dicht te doen. Jammer genoeg bestaan er niet zoveel modellen met sluiting vooraan en zit die met sluiting achteraan dikwijls beter. Ik raad dan altijd aan om toch te kiezen voor de beha met achtersluiting die het beste zit en die beha vooraan rond de buik te sluiten, dan rond te draaien en de schouderbandjes zoals een rugzak aan te doen. Dan lukt het meestal wel en heb je toch meer keuzemogelijkheden”, vertelt Paulien.
“Focus ook niet alleen op de prothese en je lingerie. Je test best ook altijd even hoe het geheel eruit ziet onder een neutrale top of t-shirt zonder print voor de spiegel”, zegt Eva. “Met goed gekozen lingerie, kan je bijna al je kleding gewoon blijven dragen.”
Wat met sporten of het strand?
Zwemmen of sporten met een gewone borstprothese is niet zo comfortabel. Een sportprothese weegt minder, hangt minder door en voelt veel lichter. Meestal is de toplaag sneldrogend en de achterkant geribd of parelend. Zo voorkom je een vacuümeffect door het zweet als je sport en kan het water er beter langs in het zwembad.
“Een prothese kan tijdens het zwemmen de chloorgeur opnemen en da’s niet zo fijn. Koop daarom een aparte prothese om te zwemmen als je regelmatig zwemt of gebruik je oude of reserveprothese tijdens je vakantie aan het zwembad”, raadt Eva aan.
Er bestaat badmode specifiek om te dragen met een borstprothese met een iets hoger uitgesneden decolleté, specifiek ontworpen prothesehoesjes, een elastische onderband om de prothese op de juiste plaats te houden, comfortabele schouderbanden en aangepaste armuitsnijdingen.
“Een badpak kan onhandig zijn als je naar toilet moet. Zeker als er een borstprothese inzit die helemaal mee naar beneden moet. Daarom kiezen veel mensen voor een bikini of een tankini, als je je buik liever bedekt. Je prothese blijft dan gemakkelijk op zijn plaats”; geeft Paulien mee als tip.
Opgepast voor de poes
Een gaatje of scheurtje in een prothese wil je niet hebben. Eens ze lek is kan je ze niet meer herstellen. “Laat ze niet vallen en pas ook goed op als je een kat hebt”, geeft Eva mee. “Een kattennagel is scherp en kan je prothese gemakkelijk doorprikken. Laat je prothese nergens liggen waar je kat bij kan en pas op als je je kat oppakt of knuffelt."
Goed voor je zelfvertrouwen
Eva en Paulien zijn bandagisten. Ze helpen mensen aan steunzolen, braces … én zijn gespecialiseerd in borstprothesen. “We hebben een heel ruim assortiment aan prothesen, beha’s en zwemkleding om te passen. Samen zoeken we wat voor jou het beste aanvoelt. We kunnen je borst niet herstellen of littekens wegnemen. Maar als bandagist nemen we onze tijd om jou aan de meest geschikte prothese en lingerie te helpen, zodat je vol zelfvertrouwen weer naar buiten kan”, besluit Paulien.