Gezond eten is belangrijk. Maar hoe weet je nu eigenlijk of de producten die je in de winkel vindt gezond zijn? De Nutri-Score kan je daarbij helpen: gemakkelijk te lezen en niet mis te verstaan. Een antwoord op 5 vragen over de Nutri-Score.
Nutri-Score, wat is dat?
Je gaat naar de winkel om inkopen te doen en je bent vastberaden om gezonde producten te kiezen. Alleen: hoe begin je daaraan? Vooral bij bewerkte en samengestelde producten is dat een lastige vraag. Om je te helpen, vind je op de verpakking van sommige producten een Nutri-Score.
Dit scoresysteem klasseert voedingsmiddelen in 5 categorieën, van gezonde producten met een hoge voedingswaarde (A-score) tot producten die je het best zo weinig mogelijk eet of drinkt (E-score). Elke categorie heeft een eigen kleur, van donkergroen (beste score) tot rood (slechtste score). Opgelet: fabricanten zijn niet verplicht om de Nutri-Score te vermelden.
Hoe wordt de Nutri-Score berekend?
De Nutri-Score is gebaseerd op een simpel idee: het neemt 100 gram van een voedingsmiddel zoals het verkocht wordt en weegt de 'goede' inhoud (vezels, eiwitten, vitaminen, mineralen, fruit, groenten, peulvruchten, noten …) af tegenover de 'slechte' elementen (verzadigde vetten, suiker, zout).
Elk onderdeel krijgt een cijfer. Maak je de som, dan kom je uit bij een getal dat de algemene voedingswaarde aangeeft. Dat getal tussen -15 en +40 is de Nutri-Score. Vergis je niet: een score onder 0 is juist goed! Dat betekent dat het product meer goede dan slechte elementen bevat.
Hoe vaak en en hoe veel je iets eet of drinkt, is even belangrijk.
Welke Nutri-Scores bestaan er?
- A: -15 tot -1 punten, donkergroen
- B: 0 tot 2 punten, lichtgroen
- C: 3 tot 10 punten, geel
- D: 11 tot 18 punten, oranje
- E: 19 tot 40 punten, rood
Voorbeelden:
- Vers fruit en groenten: die scoren altijd A, zelfs relatief calorierijke avocado’s.
- Zalm: verse zalm (score A) is beter dan gerookte zalm (score D), omdat er veel minder zout in zit.
- Melkdessert: rijstpap op basis van magere melk (score B) is beter dan dessert op basis van room of mascarpone (score D tot E).
- Brood: bruin brood (score A) bevat meer vezels en eiwitten en is beter dan wit brood (score B).
- Kaas: beter mozzarella (score C) dan schimmelkazen zoals roquefort (score E).
Is het beter om enkel producten met Nutri-Score A te eten?
Neen. De Nutri-Score is vooral interessant om gelijkaardige producten met elkaar te vergelijken. Neem bijvoorbeeld diepvriesfrietjes, die zijn niet gezonder dan sardines, ook al scoort het 1ste een A en het 2de een D. Het is ook niet beter om Coca-Cola Zero (score B) te drinken dan olijfolie (score D) te gebruiken. De Nutri-Score geeft in een oogopslag informatie over de voedingswaarde van elk product.
Hoe vaak en hoe veel je iets eet of drinkt, is even belangrijk. Daar kan de Nutri-Score je niet bij helpen. Ze houdt ook geen rekening met hoe je het product bereidt. Als je de frietketel bovenhaalt om de diepvriesfrietjes klaar te maken en er nog eens zout op strooit, dan blijft er van dat ‘gezond’ weinig over.
Om gezond te eten, houd je beter de voedingsdriehoek in gedachten en zorg je voor voldoende variatie.
- Drink vooral water (blauwe zone).
- Het grootste gezondheidsvoordeel haal je uit de donkergroene zone met plantaardige voeding: groenten, fruit, volle granen, peulvruchten en in kleinere hoeveelheden ook noten en plantaardige olie (donkergroene zone). Geef de voorkeur aan weinig of niet bewerkte varianten.
- Vis, melkproducten, kaas, eieren, gevogelte ... zijn dierlijke producten die je niet hoeft te schrappen, kleine porties volstaan (lichtgroene zone).
- Beperkt het gebruik van rood vlees, boter, kokos- en palmolie (vetstoffen rijk aan verzadigde vetten, oranje zone).
- De voedingsdriehoek raadt aan om zwaar bewerkte voeding zoveel mogelijk te vermijden. Bijvoorbeeld koekjes, chips, frisdrank en alcohol. Maar ook bewerkte vleeswaren zoals salami, gerookt spek ... Het zijn producten waaraan veel suiker, vet en/of zout is toegevoegd (rode bol buiten driehoek).
Wat is het nut van de Nutri-Score?
De Nutri-Score heeft een dubbel voordeel. Aan de ene kant kunnen we dankzij het systeem makkelijker gezonde keuzes maken in de winkel. Het is ook bewezen dat we meer nadenken over wat we eten en sneller kiezen voor gezondere voeding als er een Nutri-Score op staat.
Daarnaast motiveert het fabrikanten om producten te ontwikkelen die beter scoren (minder zout, minder suiker, meer volle granen …). Ook goed om te weten: goedkopere producten zijn niet per definitie slechter dan duurdere.
5 tips om gezond te eten
- Eet bij voorkeur plantaardig (groenten, fruit, aardappelen, volkorenbrood, volkorenpasta …).
- Eet nu en dan een vleesvervanger (tofu, seitan, noten, peulvruchten) in plaats van vlees of vis.
- Vermijd sterk bewerkte voedingsmiddelen zoals pizza, frieten, chips, gehakt …
- Let op hoeveel je eet en verspil geen voeding.
- Drink water. Hoeveel? Volwassenen drinken het best 1,5 liter per dag.