Chronische vermoeidheid is een van de meest voorkomende bijwerkingen van kanker(behandelingen). Bijna 80% van de kankerpatiënten heeft er last van. Soms kan die moeheid tot jaren na de behandeling aanslepen. Robby vertelt hoe kankergerelateerde vermoeidheid zijn leven beïnvloedt.
Robby kreeg de diagnose dikkedarmkanker in oktober 2023. Dat nieuws kwam onverwacht en als een schok, vooral omdat hij geen duidelijke symptomen had.
Kanker toevallig ontdekt
“De kanker is heel toevallig ontdekt”, begint hij. “Ik ga elke 3 maanden bloed geven bij het Rode Kruis en daar merkten ze op dat mijn bloedwaarden slecht waren.”
Na uitgebreid onderzoek volgde de diagnose: Robby had een agressieve kanker die zich snel verspreidde. “Mijn arts benadrukte meteen dat ik geluk heb gehad”, gaat hij verder. Als de kanker een paar maanden later was vastgesteld, konden ze niets meer doen. Binnen de week nadat de scan resultaten bekend waren, startten de dokters de behandeling op.”
Robby kreeg 3 maanden intensieve chemotherapie om het gezwel te verkleinen. Daarna onderging hij in maart een operatie om de tumor te verwijderen. “Het is een pittige periode geweest”, knikt hij. “Gelukkig is de ingreep goed verlopen en kan ik me volledig richten op mijn herstel.”
Ik werkte van thuis, maar zelfs te voet naar de bakker gaan was er te veel aan
Vermoeid, maar blijven werken
Robby bleef zo lang mogelijk aan het werk. “Ik heb heel de chemoperiode doorgewerkt tot de dag van mijn operatie. Met mijn werkgever sprak ik wel af dat ik 100% van thuis zou werken. In het begin van de chemobehandeling ging het goed, maar na verloop van tijd werd het lastiger. Dan werkte ik soms een halve dag omdat ik te moe was, of me niet goed voelde”, herinnert hij zich.
Toch is Robby blij dat hij kon blijven werken tot de operatie. “Het was goed voor mijn mentaal welzijn”, bevestigt hij. “Zo kon ik mijn routine behouden. En het fijne contact met collega’s hielp me door moeilijke dagen heen.”
Aanslepende moeheid
De fysieke vermoeidheid van de chemobehandeling nam toe naarmate die behandeling vorderde. “In de eerste weken dacht ik dat het goed meeviel, maar hoe langer de chemo duurde, hoe langer de vermoeidheid aansleepte.”
Robby beschrijft de vermoeidheid als allesoverheersend. “Het voelt alsof er een bulldozer over je heen rijdt. Die moeheid blijft hangen tot lang na de chemokuur. De laatste weken voor mijn operatie kwam ik nog amper de zetel uit. Ik werkte van thuis, maar zelfs te voet naar de bakker gaan was er te veel aan.”
Ook mentaal moe
Naast fysieke uitputting had Robby ook last van mentale vermoeidheid. “Op bepaalde momenten heb ik me somber gevoeld”, vertelt hij. “Vooral omdat ik veel minder leuke activiteiten kon doen met mijn gezin, familie en vrienden. Mijn vriendin en ik gingen vroeger vaak naar concerten, maar ook daar had ik de energie niet meer voor.”
Tegelijk benadrukt hij hoe belangrijk de steun van zijn gezin is geweest. “Mijn vriendin is van nature heel optimistisch”, glimlacht hij. “Ze heeft me er, samen met mijn geweldige dochter, vanaf dag één echt doorgetrokken.”
Ook praten met lotgenoten hielp, omdat zij begrijpen wat hij doormaakte. “Ze weten wat het is. Je wil zo graag plannen maken, maar vaak lukt het gewoonweg niet. Het is fijn om te weten dat je niet alleen bent.”
Lotgenoten weten wat het is. Je wil zo graag plannen maken, maar vaak lukt het gewoonweg niet
Chronische vermoeidheid
Ondanks de steun van zijn familie, collega’s en lotgenoten, vindt Robby dat vermoeidheid bij kanker vaak wordt onderschat. Kennissen gaan er bijvoorbeeld van uit dat hij hersteld is, omdat zijn behandeling succesvol verliep. “Mensen denken dat je meteen weer de oude bent als de tumor weg is”, weet hij. “Maar zo simpel is het niet.”
“Kanker maakt je heel moe en je herstel vraagt tijd. Als we met mijn gezin naar de film of uiteten gaan, zeggen mensen dat ik er goed uit zie en nemen ze de oude agenda weer op. Dat doet natuurlijk deugd, maar ze beseffen niet dat ik eerst de hele dag heb moeten rusten om een paar uur iets leuks te kunnen doen. Chronische vermoeidheid is niet zichtbaar, dus mensen vergeten snel dat het lang aansleept.”
Schaamte
Robby merkt op dat de onwetendheid over zijn vermoeidheid voor een onderhuids gevoel van schaamte heeft gezorgd. “Ik geef toe dat ik sommige sociale evenementen heb vermeden om vervelende gesprekken te ontwijken”, zucht hij.
“Dat klinkt misschien gek, maar ik voelde me beschaamd als mensen vroegen naar mijn werk en hoe lang ik arbeidsongeschikt was. Dan bleef ik liever thuis en spaarde ik mijn energie voor momenten die er echt toe deden.”
Weer aan het werk
Sinds juli kwam Robby’s hersteltraject in een hogere versnelling. Hij begon aan een intensief traject van kankerrevalidatie van 12 weken. Hij besloot ook deeltijds het werk te hervatten.
“Ik kreeg eind juni groen licht om terug te werken en daar ben ik blij om. De combinatie van de moeheid, de revalidatie en het werk is natuurlijk wel extra vermoeiend”, bevestigt hij. “Ik ga opnieuw een keer per week naar kantoor, dan ben ik makkelijk 1,5 uur per dag onderweg. De verplaatsing maakt werkdagen heel zwaar.”
Hoopvol vooruitkijken
Ondanks de vermoeidheid is Robby tevreden met zijn vooruitgang. “Ik leer steeds beter hoe ik mijn energie het best verdeel door goed te plannen en rust in te bouwen”, geeft hij aan.
Sinds september is Robby terug voltijds aan het werk. “Eind augustus had ik een controle en het zag er goed uit. Daardoor kreeg ik groen licht van mijn behandelend arts om opnieuw voltijds te werken. Een nieuwe stap vooruit.”
Robby kijkt hoopvol naar de toekomst. “Mijn arts zei me dat ik misschien nooit meer het energiepeil bereik van voor mijn kanker, maar ik hoop het toch ergens weer te vinden”, besluit hij.
“En dan kijk ik er vooral naar uit om vaker naar concerten te kunnen gaan. En veel leuke activiteiten te doen met mijn vriendin en onze dochter.”
ik schaamde me, bleef liever thuis en spaarde ik mijn energie voor momenten die ertoe deden
Vermoeidheid bij kanker
Wat is het?
Vermoeidheid bij kanker is een veelvoorkomend gevoel van uitputting, dat zelfs met extra slaap niet verdwijnt. Dat gebrek aan energie heeft een impact op je dagelijkse leven. De gevolgen kunnen zowel je fysieke, mentale als sociale welzijn beïnvloeden. De vermoeidheid kan voor, tijdens of na de kankerbehandeling beginnen en is niet gelinkt aan specifieke activiteiten.
Wat zijn de symptomen?
- extreme moeheid, gebrek aan energie
- moeite hebben met bewegen, zich zwaar voelen
- een gevoel van lichamelijke, emotionele of mentale uitputting
- moeilijkheden bij concentratie, verwarring, vergeetachtigheid.
Hoe kan je vermoeidheid bij kanker behandelen?
- Beweeg voldoende
- Eet goed en evenwichtig
- Zorg voor je mentaal welzijn.