Wat is diabetes?

Diabetes of suikerziekte is een chronische aandoening waarbij het suikergehalte in je bloed te hoog is. Je krijgt zo’n verhoogd suikergehalte wanneer je lichaam niet genoeg insuline aanmaakt of je lichaamscellen minder gevoelig zijn voor insuline. Hierdoor nemen je cellen minder suiker op en blijft er dus te veel suiker in je bloed achter.

Oorzaken diabetes

De oorzaak van diabetes is niet bekend. Bepaalde factoren vergroten wel het risico op diabetes.

De risicofactoren zijn:

• Je hebt familieleden met diabetes.
• Je beweegt niet genoeg.
• Je hebt overgewicht.
• Je hebt last van virale infecties of stoornissen van het immuunsysteem.
• Je bent ouder dan 65.
• Je bent zwanger.
• Je neemt bepaalde geneesmiddelen zoals cortisone, vochtafdrijvende middelen …
• Je rookt.

Ga op controle

Zijn 1 of meerdere van deze factoren van toepassing op jou? Dan is het interessant om elk jaar op controle te gaan bij de dokter.

Symptomen diabetes

Diabetes gaat gepaard met enkele mogelijke symptomen.

De meest voorkomende symptomen zijn:

• veel dorst
• een droge mond
• vaak moeten plassen
• onverklaarbare vermoeidheid
• sterk vermageren ondanks een normale eetlust
• moeilijk genezende wonden
• terugkerende schimmelinfecties van vagina of penis
• terugkerende blaasontstekingen
• huidinfecties
• wazig zicht
• verstopping
• jeuk

Bij diabetes type 1 ontstaan deze klachten meestal binnen enkele weken of maanden. Type 2 ontstaat geleidelijk aan. Vaak merk je niet dat je diabetes type 2 hebt. Meestal wordt type 2 dan ook toevallig ontdekt.

Soorten diabetes

Er bestaan een aantal verschillende soorten diabetes.

Diabetes type 1

Bij diabetes type 1 maken de cellen van je alvleesklier weinig tot geen insuline meer aan omdat ze beschadigd zijn. Je lichaam tast zelf deze cellen aan. Daarom noemt men diabetes type 1 een auto-immuunziekte. Doordat er te weinig of geen insuline aangemaakt wordt, nemen je lichaamscellen geen of bijna geen bloedsuiker (glucose) uit het bloed op. Het gevolg is dat je bloedsuiker te hoog blijft, waardoor je op korte tijd ziek wordt.

Bij wie komt diabetes type 1 voor?

Type 1 ontstaat meestal onder de leeftijd van 20 jaar. Vandaar dat ook de termen jeugdige of juveniele diabetes worden gebruikt. Zo’n 10 % van alle personen met diabetes lijdt aan diabetes type 1.

Diabetes type 2

Bij diabetes type 2 zijn je lichaamscellen minder gevoelig geworden voor insuline. De bloedsuiker of glucose wordt niet of niet genoeg meer opgenomen, waardoor er te veel in je bloed blijft zitten.

Bij wie komt diabetes type 2 voor?

Diabetes type 2 is de meest voorkomende vorm van diabetes. Ze kan op alle leeftijden voorkomen, maar ontwikkelt zich het meest bij ouderen en mensen met overgewicht. Vandaar de veel gebruikte term ouderdomsdiabetes.

Zwangerschapsdiabetes

De hormonen die vrijkomen tijdens de zwangerschap kunnen de werking van je insuline verstoren. Meestal treedt zwangerschapsdiabetes pas op in de tweede helft van de zwangerschap. Meer informatie over zwangerschapsdiabetes vind je op www.zoetzwanger.be.

Prediabetes

Als je hogere bloedsuikerwaarden hebt dan normaal, maar nog niet hoog genoeg om van diabetes te spreken, dan heb je prediabetes. Het risico op diabetes type 2 is dan erg groot. Door een aangepaste levensstijl kan je diabetes type 2 uitstellen of zelfs nog voorkomen. Wanneer je prediabetes hebt, heb je ook een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.

Wanneer testen op (pre)diabetes?

Prediabetes kan je niet zelf opmerken. Om de diagnose te kunnen vaststellen, moeten een arts je bloedwaarden meten. Je kan je risico op diabetes ook testen op www.gezondheidskompas.be.

Is bij jou prediabetes vastgesteld? Dan laat je je best jaarlijks opnieuw testen bij je huisarts.

Voorkomen van diabetes

Diabetes type 1 kan je niet voorkomen, diabetes type 2 wel. Een gezonde levensstijl verlaagt je risico. Volg deze tips om je risico op diabetes type 2 te verkleinen.

Eet gezond

Volg de principes van de voedingsdriehoek:

• Eet voldoende vezels. Je kan ze in volkoren producten, aardappelen, groenten, fruit … vinden.
• Beperk voeding met veel ongezonde vetten of verzadigde vetten, zoals boter, snacks, vette kaas, vet vlees, gefrituurde voeding …
• Eet en drink zo weinig mogelijk snoep, gebak, frisdranken, ijs ... Deze items bevatten veel calorieën, maar bijna geen nuttige voedingsstoffen.

Beweeg voldoende

Beweeg een half uur per dag om gezond te blijven. Het maakt niet uit wat je doet: zwemmen, wandelen, fietsen, poetsen of iets anders. Bekijk de bewegingsdriehoek voor meer beweegadvies.

Bestrijd overgewicht

Als je overgewicht hebt, kan je het risico op diabetes verkleinen door te vermageren. Vooral het vet rond je buik verminderen, is belangrijk. Het is beter om langzaam af te vallen door gezond te eten dan een eenzijdig crashdieet te volgen dat je niet voor lange tijd kan volhouden.

Stop met roken

Roken maakt je gevoeliger voor de gevolgen van diabetes. Als je diabetes hebt, is het dus een goed idee om te stoppen met roken.

Laat je bloed testen

Wil je weten of je diabetes hebt of in de gevarenzone zit? Maak dan een afspraak bij je huisarts voor een bloedsuikertest. Mocht je bloedsuikergehalte te hoog zijn, maar nog niet zo hoog dat er al sprake is van diabetes, dan kan je met een gezonde leefstijl diabetes nog voorkomen of de ontwikkeling ervan vertragen.

Meer informatie?

Meer weten over diabetes? Ga naar www.diabetes.be. Of bel naar de Diabetes Infolijn op het gratis nummer 080 09 63 33. De Infolijn is alle werkdagen bereikbaar van 9 tot 17 uur, behalve op dinsdagvoormiddag. Diabetes liga heeft ook een tweejaarlijks magazine waar je je gratis op kan abonneren. Inschrijven kan via volgende link: Diabetes: preventie en sensibilisering | Diabetes Liga.