Echte liefde geeft verdriet. Ook al is je kindje nog niet geboren, het is al iemand van wie je houdt. En als zo iemand sterft, voel je groot verdriet. Daarom is het belangrijk dat je herinneringen aan een (ongeboren) overleden baby kan bewaren. Probeer het verlies een concrete plek in je verdere leven te geven.
Erken mijn fierheid: bewaar de herinnering na zwangerschapsverlies
Op deze pagina
Afscheid nemen start met herinneringen creëren. Dat is niet anders voor een kindje dat (misschien) niet buiten de baarmoeder geleefd heeft en niet 'maatschappelijk' erkend is. Alleen moet je er soms wat andere manieren voor zoeken.
Herinneringen bewaren
Je kan op verschillende manieren je kindje een plek geven.
- Bewaar de foto('s) van de echografie. Stop ze in een doosje, plak ze in een herinneringsboekje of kader er eentje in. Zeker bij een verlies van een prille zwangerschap is dit een mooie herinnering.
- Kende je al enkele gegevens (lengte, gewicht ...) van je ongeboren kindje? Houd ze bij en geef ze een plaats. Schrijf ze op in een herinneringsboekje, op een prent, in een kadertje ...
- Bij verlies in een later stadium van de zwangerschap kan je concretere herinneringen mee naar huis nemen. Een voet- of handafdruk van je baby, een haarlok, een ziekenhuisbandje ... Vaak kan je zulke zaken laten bewaren in het ziekenhuis en later komen ophalen als het in het begin te moeilijk is. Deze herinneringen kan je bewaren in een koesterkoffer of een troostdoos.
- Bij een kindje dat levenloos geboren wordt, kan je een speciale fotoreportage laten maken. Er bestaan hiervoor enkele organisaties, zoals Boven de wolken, met fotografen die dit gratis voor je doen.
- Misschien wil je een rouwkaartje versturen? Zo kan je delen dat je een kindje hebt verwacht en verloren. Jij kiest zelf met wie je dat nieuws deelt. Het kan je de nodige steun geven. Sommige ouders kiezen voor een combinatie van een geboorte- en rouwkaartje.
- Je kan je kindje laten vereeuwigen in gedenksieraren zoals een ketting, een asring of een ander asjuweel. Je kan er een vingerafdruk, wat as, de naam, de uitgerekende geboortedatum ... in laten verwerken. Het is een manier om je kleintje voor altijd bij je te dragen.
- Heb je de kans om afscheid te nemen van je kindje? Neem daar dan je tijd voor. Houd je kindje in je armen, trek het eventueel kleertjes aan, zoek jullie eigen afscheidsritueel. Maak er jullie eigen moment samen van.
Hoe helpt een herinneringendoos bij een overlijden?
Een herinneringsdoos of koesterkoffer (ook wel: een hemeldoos, afscheidskoffer, troostdoos of memory box) is een goede manier om je herinneringen een duidelijke bewaarplek te geven. Eentje waarnaar je kan teruggrijpen op het moment dat je het nodig hebt.
Het is een bewaardoos speciaal gemaakt voor het bijhouden van herinneringen aan een overleden kindje: een haarlokje, voet- of handafdruk, foto, maar ook de correspondentie (van ziekenhuis/thuiszorg), foto's, kaarten, nota's, brieven ... Alles wat voor jou verbonden is aan je kindje kan in de doos. In heel wat ziekenhuizen krijg je een Koesterkoffer van het Berrefonds dat je als start van je herinneringsdoos kan gebruiken.
Een herinneringsdoos helpt bij het rouwproces, omdat je op die manier alle herinneringen en je kindje heel concreet maakt. De herinneringsdoos blijft bij jou. Je kindje blijft voor altijd in je leven.
"Eerst dacht ik nog dat ik de doos nooit vol kon krijgen. Hij is best groot en wat stop je er toch in? Maar inmiddels is de doos zelfs te klein geworden. Vandaag kijk ik er niet alleen in, maar haal ik alles eruit. Ik probeer niet te veel te lezen van alle mooie kaarten, maar ik kan het niet laten. Nog niet eerder heb ik alles zo bekeken en gelezen en het geeft een pijnlijk, maar mooi gevoel ... een gevoel dat iedereen van haar houdt en haar mist ..."
Stefanie, mama van Leah
Hoe vertel ik over de mooie momenten?
Communicatie is erg belangrijk om je verdriet en verlies te verwerken en plaatsen. Praat met je familie of vrienden – als dat kan. Vertel over de leukste, mooiste, grappigste ... momenten die je gedeeld hebt met je kindje, ook al was het nog niet geboren.
Blijf praten over je ongeboren kind. Niet alleen in het begin, maar ook later. Zo lang jij het nodig hebt. Probeer aan te voelen welke mensen rond jou de nodige steun kunnen bieden. Zeker wanneer de 'interesse vermindert' bij sommige vrienden of familieleden. Dan kan het bijvoorbeeld een idee zijn om steun te zoeken bij lotgenoten. Zij begrijpen doorgaans beter dat het een erg lang (rouw)proces is. Zij weten precies wat je doormaakt als je een ongeboren kind verliest en kunnen op lange termijn mogelijk houvast bieden.
Je kan ook een (jaarlijks) herdenkingsmoment houden dat je op voorhand afspreekt. Daarmee geef je aan dat je nood hebt om te praten over je verlies. Dat maakt het voor je omgeving soms makkelijker. Een kort ritueel, een wandeling ... je kiest zelf wat voor jullie het beste aanvoelt.
Vind je het te pijnlijk om te praten met mensen dicht bij jou? Doe je het liever of makkelijker met iemand die wat verder van jou staat? Dan kan je altijd contact zoeken met externe personen of online via een chat, bijvoorbeeld op Tele-Onthaal.
Zij maakten een zwangerschapsverlies mee
Sarah: "Met alle herinneringen die we hebben, willen we Norah dicht bij ons houden"
Ilke (29) maakte een herinneringendoos voor haar kindjes
Melda (39): "De voetafdruk en afgeknipte haartjes van Joshua koester ik nog altijd"
Ilse (47) schreef een afscheidsbrief naar haar 3 overleden kindjes